Nieuw onderzoek suggereert voorzichtig van wel. Helaas zijn de landdieren die vaardigheid door hun evolutie heen verloren.
Als een salamander een ledemaat of zijn staart kwijtraakt, is dat geen reden tot paniek. Er groeit namelijk gewoon weer een nieuw ledemaat of een gloednieuwe staart voor in de plek.
Ontwikkeling
Wat ook bijzonder is, is de wijze waarop salamanders als embryo hun vingers verkrijgen. De ontwikkeling van de ledematen volgt namelijk bij alle gewervelden die vier benen hebben – van kikkers tot mensen – hetzelfde patroon, maar bij de salamander gaat het anders. “Salamanders vormen hun vingers in vergelijking met alle andere gewervelden met vier benen in omgekeerde volgorde,” legt onderzoeker Nadia Fröbisch uit. “De vraag die wij wilden beantwoorden was of de afwijkende manier waarop salamanders hun ledematen ontwikkelen verband houdt met hun vermogen om ledematen te regenereren.”
Om een antwoord te krijgen op die vraag, bestudeerden de onderzoekers fossiele resten van amfibieën. De resten waren zo’n 300 miljoen jaar oud. “De amfibieën zijn onder uitstekende omstandigheden gefossiliseerd,” vertelt onderzoeker Florian Witzmann. De onderzoekers bestudeerden niet alleen heel veel verschillende individuen, maar ook amfibieën die zich in uiteenlopende stadia van hun ontwikkeling bevonden. “Het stelt ons in staat om de ontwikkeling en regeneratie van ledematen in detail te bestuderen.”
Ontdekking
De onderzoekers ontdekten dat verschillende groepen amfibieën in het verleden in staat waren om hun ledematen en staarten te regenereren op een manier die we voorheen eigenlijk alleen van de moderne salamander kenden. Wat de ontdekking zo bijzonder maakt, is dat het gaat om fossiele resten van amfibieën die hun ledematen net zo ontwikkelden als de meeste moderne gewervelden op vier benen en amfibieën die net als moderne salamanders hun ledematen in omgekeerde volgorde ontwikkelen. Het betekent dat in vroeger tijden niet alleen de voorouders van salamanders, maar heel veel verschillende organismen in staat waren tot regeneratie.
“De fossiele resten laten zien dat de wijze waarop moderne salamanders hun ledematen ontwikkelen en regenereren niet iets is wat alleen bij de moderne salamander hoort, maar veel vaker voorkwam,” stelt Fröbisch. Het kan zelfs wel eens zo zijn dat alle gewervelden op vier benen in het verleden in staat waren tot regeneratie. “Het vermogen tot regeneratie ging gedurende de evolutionaire geschiedenis van verschillende vierbenigen in ieder geval eenmaal, maar waarschijnlijk meerdere malen verloren en dat gebeurde ook in de lijn die uiteindelijk leidde tot de zoogdieren.”
