Kunnen we de aarde verplaatsen als de zon sterft?

Ook het leven van de zon duurt niet eeuwig en als de zon sterft ziet het er slecht uit voor onze planeet. Maar misschien…kunnen we de aarde met haar hele hebben en houwen wel verhuizen naar een veiliger plekje!

Een hele tijd geleden kon je op Scientias.nl lezen wat er gebeuren zou als onze zon sterft. Erg rooskleurig zag het er niet uit. Kort samengevat: de zon wordt groter en helderder (een rode reus) en slokt Mercurius en Venus op. En ook voor de aarde ziet het er niet goed uit: de kans is aanwezig dat onze planeet ook door de uitdijende zon wordt verorberd. Of de aarde wordt – in het gunstigste geval – enkel geroosterd en van zijn water ontdaan. Beide scenario’s resulteren in hetzelfde: de aarde raakt zijn leven kwijt.

rode dwerg

Redding
Het is nog niet direct iets om vannacht over wakker te liggen. De zon heeft naar schatting nog meer dan zes miljard levensjaren te gaan en zal pas over zo’n 3,5 miljard jaar een bedreiging voor het leven op aarde gaan vormen. Desalniettemin houdt deze naderende ellende wetenschappers in haar greep. Want hoe kunnen we het leven op aarde – ervan uitgaande dat dat er tegen die tijd überhaupt nog is – redden?

De zon laat haar stralen over de aarde glijden. Afbeelding: NASA.
De zon laat haar stralen over de aarde glijden. Afbeelding: NASA.

Huis en haard verlaten
Er is een vrij simpele oplossing: maken dat we wegkomen. We zouden in een ruimteschip kunnen stappen en naar een exoplaneet (een planeet buiten ons zonnestelsel) kunnen vliegen die in veel opzichten op onze aarde lijkt. Voorwaarde is wel dat zo’n exoplaneet bestaat (tot op heden hebben we het tweelingzusje van de aarde nog niet kunnen vinden) en we deze bereiken kunnen (de dichtstbijzijnde exoplaneet is zo’n 40 biljoen kilometer van ons verwijderd).

Huis en haard meenemen
Het zal even slikken zijn: onze planeet – of wat er tegen die tijd dan nog van over is – achterlaten. Gelukkig is er nog een andere manier om het vege lijf te redden. En het grote voordeel van deze methode is dat we niet alleen ons eigen vege lijf, maar ook dat van de aarde veilig kunnen stellen. Wetenschappers kwamen enkele jaren geleden met het idee om de gehele aarde te verhuizen. Het is een interessant voorstel dat in theorie zou kunnen werken. De zon wordt groter en helderder en vroeg of laat komt deze te dicht bij onze planeet in de buurt. Tenzij we de afstand tussen de zon en de aarde voorafgaand aan dat moment geleidelijk aan vergroten. Klinkt eenvoudig, maar dat is het niet. Want hoe gaan we de aarde in beweging krijgen?

Een artistieke impressie van een Kuipergordelobject. Afbeelding: NASA.
Een artistieke impressie van een Kuipergordelobject. Afbeelding: NASA.

Kuipergordelobject
In 2008 deden drie wetenschappers dat in hun paper ‘Astronomical engineering: a strategy for modifying planetary orbits‘ uit de doeken. Ze stelden voor om gebruik te maken van een Kuipergordelobject. Dit zijn objecten die zich voorbij de baan van Neptunus bevinden en – net als de planeten – om de zon cirkelen. Om zo’n Kuipergordelobject te kunnen gebruiken, moeten we het eerst dichterbij halen. Dat kan door het object – dat een omvang van zo’n 100 kilometer moet hebben – af te remmen (bijvoorbeeld door met behulp van een raket tegengas te geven). Het Kuipergordelobject zal dan richting het hart van het zonnestelsel beginnen te vallen. Het is de bedoeling dat het object daarbij op zo’n 16.000 kilometer afstand langs onze planeet scheert. Tijdens die scheervlucht moet het object de aarde een zwiepje geven, waardoor onze planeet zich van de zon verwijdert.

Mag de maan mee?

Ze zijn al heel lang samen: de aarde en de maan. Wat gebeurt er met onze natuurlijke satelliet wanneer we de aarde gaan verhuizen? Mag de maan mee? Uit de berekeningen van de onderzoekers blijkt dat de aarde de maan tijdens dit hele proces kwijt zou raken. Nu is het verlies van de maan mogelijk niet wenselijk en zullen er dus wellicht maatregelen moeten worden getroffen om onze natuurlijke satelliet toch mee te laten verhuizen.

Geduld!
Eén scheervlucht van een Kuipergordelobject zal ons niet van de ondergang kunnen redden. Daarvoor zijn meerdere scheervluchten (bij voorkeur van hetzelfde Kuipergordelobject) nodig. Met elke scheervlucht schuift de aarde namelijk ongeveer 48 kilometer op. Om de aarde ver genoeg van de zon vandaan te krijgen, moet er voor de rest van het leven van de zon elke 6000 jaar zo’n scheervlucht plaatsvinden. In dat scenario zou de aarde over 6,3 miljard jaar – wanneer de zon 2,2 keer helderder is dan nu het geval is – anderhalf keer verder van de zon verwijderd zijn dan nu het geval is en ongeveer evenveel zonlicht ontvangen als deze nu doet. Het zou betekenen dat de oceanen niet gaan koken, de planeet niet geroosterd wordt en het leven op aarde blijft bestaan.

De risico’s
Het klinkt als een prachtig plan. Maar er zijn wel risico’s aan verbonden. Het komt namelijk allemaal heel erg nauw. Om zoveel mogelijk energie op de aarde af te geven, moet het Kuipergordelobject heel dicht bij de aarde in de buurt komen. Een kleine fout in de calculaties kan zomaar resulteren in een inslag. Wanneer een object met een omvang van zo’n 100 kilometer op aarde inslaat, zou al het leven op aarde (met uitzondering van de bacteriën) verdwijnen. Ook het effect dat het Kuipergordelobject op de aarde heeft, moet goed berekend worden: we willen natuurlijk niet dichter naar de zon toe bewegen. En welke gevolgen heeft het verhuizen van de aarde voor de andere planeten in ons zonnestelsel? “De gevolgen van het opnieuw inrichten van het zonnestelsel moeten geëvalueerd worden,” zo schrijven de onderzoekers. Ze verwijzen daarbij naar een studie uit het eind van de twintigste eeuw die aantoont dat het verwijderen van de aarde uit ons zonnestelsel ervoor zou zorgen dat Venus en Mercurius uit balans raken. Hoewel de onderzoekers niet voornemens zijn de aarde te verwijderen, zou het verhuizen ervan ook gevolgen kunnen hebben voor de stabiliteit van andere planeten.

Zo zijn de planeten nu geordend. Maar wat gebeurt er als we met één van die planeten gaan rommelen? Afbeelding: WP (via Wikimedia Commons).
Zo zijn de planeten nu geordend. Maar wat gebeurt er als we met één van die planeten gaan rommelen? Afbeelding: WP (via Wikimedia Commons).

Er zijn dus zeker risico’s aan verbonden. En dat brengt ons bij de vraag: wegen die risico’s op tegen het redden van onze planeet? Voor je daar een antwoord op kan geven, is het goed om te weten dat ook het verhuizen van de aarde in feite niets meer is dan uitstel van executie. Want de zon blijft niet voor eeuwig een rode dwerg. Uiteindelijk zal alleen de kern van de zon overblijven. We noemen dat een witte dwerg. Die kern – waarin geen fusie meer plaatsvindt – koelt steeds verder af. En zo komen we voor een nieuw probleem te staan: dit keer geen hitte, maar kou. En dan zal er dus opnieuw een oplossing gezocht moeten worden om ons vege lijf te redden.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd