Experimenten laten zien dat muizen gezondheidsproblemen krijgen wanneer ze 24 uur per dag aan licht worden blootgesteld. Zou dat ook voor ons mensen gelden?
Onderzoekers verzamelden een aantal muizen en stelden ze gedurende 24 weken constant bloot aan licht. Gedurende het onderzoek werd de gezondheid van de muizen nauwlettend in de gaten gehouden.
Slechtere botten
Uit het onderzoek blijkt dat continue blootstelling aan licht onder meer leidde tot een verstoord ritme van de neuronen in de nucleus suprachiasmaticus. Bij zoogdieren wordt het circadiaan ritme (dag- en nachtritme) door neuronen in dit deel van het brein georkestreerd. Ook namen de krachten van de muizen af en gingen hun botten achteruit. Daarnaast was het immuunsysteem in een soort continue staat van paraatheid, net zoals het geval is wanneer een ziekteverwekker het lichaam bedreigt. Alle fysiologische veranderingen die de muizen doormaakten, zien we volgens de onderzoekers doorgaans bij dieren of mensen die op een wat hogere leeftijd komen: de proefmuizen werden op verschillende vlakken zwakker.
Omkeerbaar
Maar er is ook goed nieuws, zo schrijven de onderzoekers in het blad Current Biology. Na 24 weken werden de muizen gedurende twee weken overdag weer blootgesteld aan licht en ‘s avonds en ‘s nachts aan duisternis. In die twee weken herstelde het ritme van de neuronen in de nucleus suprachiasmaticus zich weer. En ook de gezondheidsproblemen van de muizen verdwenen. “Het goede nieuws is dat we aangetoond hebben dat deze negatieve effecten op de gezondheid omkeerbaar zijn,” aldus onderzoeker Johanna Meijer.
Bewustwording
Op basis van hun onderzoek stellen de wetenschappers dat we goed na moeten denken aan hoeveel kunstlicht we mensen blootstellen. En dan met name de mensen die al een zwakke gezondheid hebben (ouderen of zieken). Het lijkt misschien heel vergezocht dat mensen net als de muizen in het onderzoek 24 uur per dag aan licht worden blootgesteld, maar dat is het niet. Ongeveer 75 procent van de wereldbevolking wordt ‘s nachts aan licht blootgesteld en in bijvoorbeeld verpleeghuizen en ziekenhuizen is het ook heel normaal dat er constant licht brandt. Daarnaast zijn er ook nog heel veel mensen die ‘s nachts werken.
“We waren gewend te denken dat licht of duisternis geen invloed had op onze gezondheid,” stelt Meijer. Maar er komt steeds meer onderzoek dat een heel ander beeld schetst. “En dat is misschien niet eens zo verrassend als je bedenkt dat het leven evolueerde onder de constante druk van de licht-en-duisternis-cyclus. We zijn geoptimaliseerd om onder die cyclus te leven en de keerzijde van de medaille is dat we nu aangetast worden door een gebrek aan die cycli.” In andere woorden: blootstelling aan licht doet er wel degelijk toe en daar moeten we ons van bewust zijn.
