Kweekvlees is niet per se beter voor het klimaat dan ‘gewoon vlees’

Sommige manieren om vlees te ‘kweken’ zijn mogelijk zelfs slechter voor het klimaat dan de traditionele veeteelt.

De huidige vleesindustrie genereert momenteel flink wat broeikasgassen en draagt zo een steentje bij aan de opwarming van de aarde. Het is één van de redenen dat steeds meer mensen ervoor kiezen om minder of helemaal geen vlees meer te eten. Voor wie dat lastig vindt, is er goed nieuws. Onderzoekers werken namelijk aan kweekvlees: vlees dat in het lab uit enkele dierlijke stamcellen wordt opgekweekt. Deze aanpak leidt niet alleen tot minder dierenleed, maar zou ook de uitstoot van broeikasgassen flink terugdringen en dus beter zijn voor het klimaat.

Energieverbruik
In een nieuw onderzoek trekken wetenschappers die laatste claim echter ernstig in twijfel. “Er is recent veel belangstelling voor kweekvlees en veel artikelen benadrukken dat het vervangen van vlees afkomstig van vee door kweekvlees belangrijke voordelen heeft voor het klimaat,” vertelt onderzoeker John Lynch. “Wij laten zien dat het nog niet duidelijk is of dat ook echt het geval is, deels omdat onduidelijk is hoe kweekvlees op grote schaal geproduceerd gaat worden.” Mogelijk is daar ook behoorlijk wat energie voor nodig. En zolang die energie niet duurzaam is, kan ook kweekvlees dus een bijdrage leveren aan de opwarming van de aarde.

Methaan versus CO2
Wat echter ook een rol speelt, is dat er in het debat over de voordelen die kweekvlees voor het klimaat zou hebben, onvoldoende onderscheid wordt gemaakt tussen de verschillende typen broeikasgassen. “Vee heeft een vrij grote uitstoot, omdat het een grote hoeveelheid methaan voortbrengt,” legt onderzoeker Raymond Pierrehumbert uit. “Methaan is een belangrijk broeikasgas, maar de manier waarop we de methaanuitstoot vaak uitdrukken – in de equivalent van CO2-uitstoot – kan misleidend zijn, omdat de twee gassen heel verschillend zijn. Een ton methaan heeft een veel groter opwarmend effect dan een ton CO2, maar het methaan blijft ongeveer 12 jaar in de atmosfeer hangen, terwijl CO2 millennia lang standhoudt en zich ophoopt. Het betekent dat de impact die methaan op de lange termijn op de opwarming heeft, niet cumulatief is en enorm beïnvloed wordt door het feit of de uitstoot door de tijd heen af- of toeneemt.” In andere woorden: kweekvlees kan de methaanuitstoot enorm terugdringen, maar als er bij de productie van kweekvlees niet-duurzame energie wordt gebruikt en de CO2-uitstoot hoog blijft of zelfs hoger komt te liggen dan bij de conventionele vleesproductie, kan kweekvlees op lange termijn wel eens schadelijker zijn voor het klimaat dan de huidige vleesindustrie. “Dit is belangrijk, want hoewel het beperken van de methaanuitstoot heel goed zou zijn – en een belangrijk onderdeel is van het klimaatbeleid – kan het vervangen van dat methaan door CO2 op lange termijn echt vernietigende consequenties hebben.”

Onderzoek
De onderzoekers trekken hun conclusie op een uitgebreid onderzoek waarbij ze keken naar drie verschillende methoden van veeteelt en de bijbehorende uitstoot. Vervolgens vergeleken ze deze met vier mogelijke manieren om kweekvlees te produceren en de uitstoot die daarbij komt kijken als het huidige energiesysteem onveranderd blijft. De studie moet mensen vooral aanmoedigen om kritisch te blijven kijken naar innovaties en zich te realiseren dat innovaties niet altijd automatisch beter zijn dan de huidige aanpak. “De klimaatimpact van de kweekvleesproductie is afhankelijk van in hoeverre we gebruik kunnen maken van duurzame energie en de efficiëntie van het kweekproces,” aldus Lynch.

De onderzoekers pleiten bovendien voor vervolgonderzoek waarbij ook andere aspecten van veeteelt en kweekvlees worden meegenomen. Zo zou er bijvoorbeeld ook moeten worden gekeken naar het landgebruik van beide productiemethoden. Veeteelt neemt over het algemeen behoorlijk wat ruimte in beslag en als bossen voor vee moeten wijken, vergroot dat de ecologische voetafdruk van de veeteelt aanzienlijk. Wanneer een deel van de veeteelt overbodig wordt door kweekvlees, zouden weiden weer gebruikt kunnen worden voor de opslag van CO2, wat weer een positief effect heeft op het klimaat.

Bronmateriaal

"Lab-grown meat’s promise for cutting climate warming depends on an energy revolution" - Oxford Martin School
Afbeelding bovenaan dit artikel: Free-Photos / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd