Laatste maaltijd van Ötzi was hartstikke vet

Dat blijkt uit de eerste grondige analyse van Ötzi’s maaginhoud.

De analyse resulteert in een reconstructie van de laatste maaltijd van Ötzi. “Het laat zien dat hij opmerkelijk veel vet in zijn dieet had zitten, aangevuld met vlees van een steenbok en edelhert, granen van eenkoorn en giftige sporen van Pteridium (een geslacht van varens, red.),” vertelt onderzoeker Frank Maixner.

Over Ötzi
Ötzi werd in 1991 in de Italiaanse Alpen ontdekt. Hij leefde zo’n 5300 jaar geleden en stierf in de Alpen, waar hij vervolgens op natuurlijke wijze mummificeerde. De afgelopen jaren hebben onderzoekers de ijsmummie uitgebreid bestudeerd en dat heeft tot tal van nieuwe ontdekkingen geleid. Dat de analyse van de maaginhoud zo lang op zich heeft laten wachten, is goed te verklaren. In eerste instantie konden de onderzoekers de maag niet vinden, omdat deze tijdens de mummificatie naar boven was geschoven. In 2009 werd deze op CT-scans alsnog gevonden en sindsdien proberen onderzoekers grip te krijgen op de inhoud ervan.

Vet
Het onderzoek naar de maaginhoud van Ötzi onthult dus dat de laatste maaltijd zeer vet was. Waarschijnlijk is het aangetroffen vet grotendeels afkomstig uit het vetweefsel van de steenbok. Maar liefst de helft van de maaginhoud bleek overigens uit vetweefsel te bestaan. De onderzoekers hadden dat niet echt verwacht, maar kunnen het dieet van de IJsman wel verklaren. “De hooggelegen en koude omgeving is met name heel uitdagend voor het menselijk lichaam en vereist een optimale toevoer van voedingsstoffen, om uithongering en een verlies aan energie te voorkomen,” stelt onderzoeker Albert Zink. “De IJsman lijkt zich er van bewust te zijn geweest dat vet een uitstekende energiebron is.”

Monsters uit de maag van Ötzi. Afbeelding: Institute for Mummy Studies / Eurac Research / Frank Maixner.
Sporen
De analyse wijst verder uit dat Ötzi waarschijnlijk vers of anders gedroogd vlees at. De aanwezigheid van giftige sporen van varens is een stuk lastiger te verklaren. Mogelijk nam Ötzi de sporen bewust in, als een vorm van zelfmedicatie (eerder bleek al dat hij parasieten in zijn darmen had zitten waar hij mogelijk enige hinder van ondervond). Een andere optie is dat Ötzi het vlees in bladeren van varens had gewikkeld en de sporen per ongeluk tegelijkertijd met het vlees binnenkreeg.

De onderzoekers hebben in de maag ook sporen van bacteriën aangetroffen die in de maag en darmen leefden. Het is een aanknopingspunt voor vervolgonderzoek dat erop gericht is om het volledige microbioom in de maag en darmen van de IJsman in kaart te brengen.

Bronmateriaal

"The Iceman’s Last Meal Consisted of Fat, Wild Meat,
and Cereals
" - Current Biology

Afbeelding bovenaan dit artikel: South Tyrol Archaeology Museum Eurac M.Samadelli

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd