Wetenschappers vermoeden dat lachen en uitingen van opluchting instinctief zijn. Alle andere emotionele uitbarstingen – waaronder huilen – zijn waarschijnlijk aangeleerd. Disa Sauter en haar collega’s van het Max Planck Instituut in Nijmegen baseren hun conclusie op een uitgebreid onderzoek onder dove en horende mensen.
De onderzoekers verzamelden acht dove en acht horende proefpersonen en vroegen hen om een geluid te maken dat volgens hen bij bepaalde emoties hoorde. Zo moesten de proefpersonen gevoelens van angst, opluchting, woede, hilariteit, triomf, walging en verdriet omzetten in geluid. Hier werden opnames van gemaakt.
Opgelucht
Na afloop kregen vijfentwintig horende personen de opnames te horen. Zij moesten aangeven welke uiting bij welke emotie hoorde. Het panel had bij de dove mensen het minste moeite met de kreten die hilariteit en opluchting vertegenwoordigden. “Deze schijnen het sterkst te zijn,” concludeert Sauter. De geluiden die de horenden maakten, kon het panel wel goed vertalen.
WIST U DAT…
Leren
Dit wijst erop dat mensen de meeste emotionele geluiden ontwikkelen doordat ze deze van anderen horen. Sauter begrijpt wel waarom juist lachen en opluchting in ons systeem zit ingebouwd. Waarschijnlijk is dat nodig om confrontaties te voorkomen. Ze wijst erop dat ook andere primaten in staat zijn om te lachen.
Uit nader onderzoek moet blijken of de mens echt met de vaardigheid om te lachen geboren wordt. Het is namelijk mogelijk dat dove mensen leren lachen door te kijken hoe horenden het doen. Het onderzoek is belangrijk, omdat emoties met name bij dove kinderen nog wel eens verkeerd worden ‘vertaald’.
