Langverwachte CITES-bescherming voor bedreigde haaien

witpunthaai

Misschien is het langs u heen gegaan, maar vorige week besloot CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) verschillende soorten haaien tegen de mens in bescherming te nemen. Een belangrijke beslissing.

Vorige week besliste CITES om de witpunthaai (Carcharhinus longimanus), drie soorten hamerhaaien (Sphyrma lewini, S. mokarran, S. zigaena) en de haringhaai (Lamna nasus) op te nemen in haar zogenaamde Appendix II. Dit betekent dat deze vijf soorten haaien enkel nog verhandeld mogen worden als een CITES-vergunning werd verleend. Er zal ook bewijs moeten worden geleverd dat het om duurzame en legale vangsten gaat. Een “historische” beslissing, vinden milieu-organisaties.

CITES
De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) is een internationaal verdrag in het handelen in fauna en flora, ondertekend door 177 landen. De overeenkomst beschermt vandaag de dag zo’n 30.000 soorten planten en dieren. De Appendix II bestaat uit soorten die niet noodzakelijk met uitsterven worden bedreigd, maar dat wel kunnen worden zonder strikte regulaties. De vijf net in deze lijst opgenomen haaiensoorten verblijven in het gezelschap van onder andere de witte haai (Carcharadon carcharias), de Amerikaanse zwarte beer (Ursus americanus), het Afghaans edelhert (of Bucharahert; Cervus elaphus bactrianus), de Hartmanns bergzebra (Equus hartmannae) en de grijze roodstaartpapegaai (Psittacus erithacus).

WIST U DAT…

…recent onderzoek erop wijst dat haaien kleurenblind zijn?

Aziatische tegenstand
Waar de onderhandelingen drie jaar geleden nog vastliepen, lukte het nu dus wel: de handel in de vijf bedreigde (EN, endangered) of kwetsbare (VU, vulnerable) haaiensoorten werd aan banden gelegd, alsook de handel in twee soorten mantaroggen. Voor de haringhaai was dit reeds de derde poging om de soort te laten opnemen in de Appendix II-lijst. Japan en China hebben altijd concrete maatregelen trachten tegen te houden, omwille van de bijzonder lucratieve haaienvinnensoepmarkt. Haaienvinnensoep vormt namelijk al eeuwenlang een delicatesse in Azië. Een kom haaienvinnensoep kan al snel hoog oplopen in prijs, tot zelfs 100 euro.

Daling
De afgelopen dertig jaar daalden de wereldwijde haaienpopulaties met zo’n 65 tot 80 procent, plaatselijk soms tot 95 procent. Eerder deze maand plakten Canadese en Amerikaanse wetenschappers een getal op de overbevissing: jaarlijks gaat het om honderd miljoen haaien (met een range van 63 tot 273 miljoen), een aantal dat hoger is dan het mariene ecosysteem aankan.

En het nieuws dat deze haaien beter beschermd worden, is wellicht niet alleen goed nieuws voor de haaien, maar ook voor onze gezondheid. Onlangs toonde onderzoek van zeven soorten haaien uit de kustwateren langs Zuid-Florida nog aan dat alle bestudeerde haaiensoorten het neurotoxine BMAA bevatten, vooral in de vinnen, nieren en lever. BMAA staat voor β-N-methylamino-L-alanine, een aminozuurcomplex dat geassocieerd wordt met de ziekte van Alzheimer, amyotrofe laterale sclerose (ALS) en andere neurodegeneratieve aandoeningen.

Bronmateriaal

Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora 2013. PRESS RELEASE. CITES conference takes decisive action to halt decline of tropical timber, sharks, manta rays and a wide range of other plants and animals. Cites.org, 14 maart 2013 [online publicatie].
Worm B, Davis B, Kettemer L, Ward-Paige CA, Chaman D, Heithaus MR, Kessel ST & SH Gruber 2012. Global catches, exploitation rates, and rebuilding options for sharks. Marine Policy 40: 194-204.
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Cvf-ps (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd