Als u uw huis niet regelmatig schoonmaakt, zit het meubilair binnen de kortste keren onder een dikke laag stof. Taco uit Ekeren (België) vroeg zich af wat er eigenlijk gebeurt met dat stof als we dat inademen.
We ademen zo’n 24.000 keer per dag in en uit. Dat is behoorlijk wat. Tijdens al die keren zuigen we niet alleen lucht binnen, maar ook stofdeeltjes die in die lucht rondhangen. Stof lijkt eigenlijk altijd maar te verschijnen. Twee weken op vakantie, en uw hele huis zit onder het grijze spul. Maar wat is stof eigenlijk? Waar komt het vandaan?
Hondenpoepdeeltjes
Stof bestaat voor een groot deel uit dode huidcellen. Maar ook de ontlasting van microscopische huismijten maakt een deel op van stof. En dan is er nog een hele rits andere dingen, die samen nog het resterende deel van het stof uitmaken: houtschilfers, minuscule kledingpluisjes of stukjes van haar. Allemaal van binnenshuis. Ook van buitenaf komen er duizend en één stofdeeltjes samen: Pollen, minuscule deeltjes van gesteente, zand dat opwaait… Maar er hangen ook dingen in de lucht die u misschien wel helemaal niet wil weten. In grote steden zweeft bijvoorbeeld een aanzienlijk deel hondenpoepdeeltjes rond.
Exotisch as
Omdat stof uit ontelbaar veel verschillende dingen bestaat, is het niet specifiek aan te geven waar het stof op uw tafel vandaan komt. Dat kunnen simpele huidcellen zijn, maar ook exotisch vulkaanas uit Indonesië. Stof binnenshuis is wel een stuk viezer dan dat buitenshuis.
Heel erg klein
Al die microscopisch kleine dingen voegen zich bij elkaar tot stofdeeltjes die door de lucht zweven. Maar zelfs als ze samenkomen in een stofdeeltje, zijn ze nog steeds heel erg klein. Voordat we stof de naam ‘stof’ mogen geven, moeten we een grootte voor de stofdeeltjes kunnen vaststellen. Een stofdeeltje is een deeltje dat kleiner is dan 0,06 milimeter – dat is ongeveer 10 keer dunner dan de dikte van een haar.
Miljarden
Iedere keer als we inademen, krijgen we een deel van die stofdeeltjes binnen. Dat zijn er niet heel veel, maar bij elkaar opgeteld kan dat wel flink oplopen. Er is nog nooit onderzoek gedaan naar hoeveel stof we precies inademen, en schattingen lopen van 20 miljoen tot enkele miljarden stofdeeltjes per kubieke meter. Ga er vanuit dat we tussen de 18.000 en 30.000 keer per dag inademen, en dan kunt u zich een beeld vormen van hoeveel stof er wel niet binnenkomt in onze longen op een gemiddelde dag.
Verwerking
Toch hoeft u voor die aantallen niet bang te zijn. Stof wordt pas echt problematisch als er grote hoeveelheden schadelijke deeltjes in zitten. Denk daarbij aan sigarettenrook of asbest. Gewone stof kan echter wel voor allergieën en astma zorgen.
Longen
Onze longen zijn erop gebouwd om al dat stof te verwerken. De grootste stofdeeltjes worden in de neus of luchtpijp al tegengehouden door piepkleine haartjes. Dan komen de deeltjes terecht in snot of speeksel. Dat verliest u door het door te slikken of het uit te spugen.
Er zijn ook kleinere deeltjes die niet door de haartjes worden opgevangen. Die deeltjes komen in de longen terecht, en zouden daar schade kunnen aanrichten als ze er te lang zouden blijven. Gelukkig zijn er witte bloedcellen, die ervoor zorgen dat de kleine stofdeeltjes alsnog worden afgebroken en verdwijnen uit uw longen. Zo blijft u vrij van de grote hoeveelheden stof waarmee u dagelijks in aanraking komt.
Heeft u ook een dergelijke vraag die u graag beantwoord ziet? Mail die dan naar tijs@scientias.nl, of stel het in de comments of via Twitter. We behandelen iedere week een nieuwe vraag.
