Maakten moderne mensen ‘de hobbits’ op Flores het leven zuur?

Nieuw bewijs suggereert dat moderne mensen zo’n 41.000 jaar geleden al op Flores leefden. En daarmee wordt het tijdsgat tussen de ‘hobbits’ en moderne mensen wel heel klein.

Onderzoekers hebben in de grot Liang Bua op het eiland Flores (Indonesië) sporen gevonden van vuur. Het vuur brandde zo’n 41.000 jaar geleden en moet door moderne mensen (Homo sapiens) zijn gemaakt. Onderzoekers noemen de ontdekking “extreem belangrijk” omdat deze mogelijk meer inzicht kan geven in de nu nog mysterieuze verdwijning van een andere mensachtige op het eiland: Homo floresiensis (bijgenaamd: de hobbit).

Echt een aparte soort

Lang waren onderzoekers het er niet over eens dat de hobbit die in 2003 op Flores werd ontdekt een nieuwe soort was. Sommige onderzoekers stelden dat het om een moderne mens met een afwijking in de groei ging. Recent troffen onderzoekers op Flores 700.000 jaar oude resten van kleine mensachtigen aan: mogelijk de voorouders van H. floresiensis. En die ontdekking laat zien dat H. floresiensis echt een aparte soort en geen moderne mens met een afwijking was.

De hobbit
Het verhaal van H. floresiensis begint in 2003. Dan ontdekken wetenschappers de resten van een heel kleine (ongeveer 1 meter lange) mensachtige in de grot Liang Bua (zie afbeelding hierboven). Even leek het erop dat deze mensachtige nog niet zolang geleden was uitgestorven: de laatste hobbits zouden zo’n 12.000 jaar geleden nog op Flores hebben rondgelopen. Maar recenter onderzoek wijst uit dat de botten die sinds 2003 van de kleine mensachtige zijn teruggevonden tussen de 190.000 en 60.000 jaar oud zijn. De jongste stenen gereedschappen zijn zo’n 50.000 jaar oud. “We weten nu dat de hobbits tot zo’n 50.000 jaar geleden in Liang Bua leefden,” stelt onderzoeker Mike Morley.

Moderne mensen
En nu zijn in diezelfde grot dus sporen van vuur gevonden. Aangezien er tot op heden geen enkel bewijs is dat de hobbits het vuur machtig waren, moet het wel door moderne mensen zijn gemaakt, zo redeneren de onderzoekers. “Dit nieuwe bewijs – één van de oudste sporen van activiteit van moderne mensen in Zuidoost-Azië – maakt het tijdsgat tussen de twee soorten in dit gebied kleiner,” vertelt Morley.

Op dit moment is er dus geen bewijs dat moderne mensen en hobbits in dezelfde tijd op Flores woonden. Maar de onderzoekers hebben goede hoop dat ze in de toekomst bewijs gaan vinden dat het tijdsgat tussen moderne mensen en hobbits verder verkleint en mogelijk zelfs wegneemt. Als er bewijs wordt gevonden dat moderne mensen en hobbits in dezelfde tijd op Flores woonden, dan is het aannemelijk dat de twee soorten contact met elkaar hebben gehad. En mogelijk geeft dat gegeven meer inzicht in één van de grotere mysteries omtrent de hobbit: zijn verdwijning. Nog altijd is onbekend waarom H. floresiensis zo’n 50.000 jaar geleden plots verdween. Maar als mensen in diezelfde tijd op Flores leefden, kunnen zij daar wel eens de hand in hebben gehad.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd