‘Magnetisch veld van de aarde gaat zich de komende 4000 jaar nog niet omdraaien’

Nieuw onderzoek suggereert dat je kompas nog wel een tijdje mee kan: noord blijft voorlopig noord.

Wie wel eens gebruik maakt van een kompas, maakt indirect gebruik van het magnetisch veld van de aarde. Het magnetische kompas laat zich namelijk door het aardmagnetisch veld leiden. Het betekent dat je kompas net zo betrouwbaar is als dat aardmagnetisch veld. En dat aardmagnetisch veld is zeer betrouwbaar. Tenzij het zich omdraait. Want dan zal het kompas dat altijd zo mooi naar het noorden wees, geleidelijk aan naar het zuiden gaan wijzen.

Wanneer weer?
In de geschiedenis heeft het aardmagnetisch veld zich al talloze keren omgedraaid. De laatste omkering vond zo’n 780.000 jaar geleden plaats. En de grote vraag is natuurlijk: wanneer is het weer zover? Sommige onderzoekers denken dat het aardmagnetisch veld reeds ‘overtijd’ is en dus op korte termijn aan zo’n omkering kan gaan beginnen. Maar een nieuw onderzoek stelt nu dat de omkering nog wel een tijdje – zeker 4000 jaar – op zich laat wachten.

Paleomagnetische gegevens
Waar baseren deze onderzoekers dat op? Ze bogen zich over alle ‘paleomagnetische gegevens’ die voorhanden zijn en tot wel twee miljoen jaar teruggaan. Wat moet je je precies bij die ‘paleomagnetische gegevens’ voorstellen? Nou, het gaat eigenlijk om gesteenten. Deze gesteenten waren ooit vloeibare lava. In die lava zaten magnetische deeltjes die de richting van het aardmagnetisch veld aannamen. Toen de lava versteende, werd die richting vereeuwigd. Deze gesteenten kunnen ons dan ook vertellen welke richting het aardmagnetisch veld had op het moment dat de lava versteende. Gesteenten uit verschillende perioden getuigen dan ook van de veranderingen die het aardmagnetisch veld onderging. “Dus we hebben gegevens die een periode van twee miljoen jaar beslaan en vertellen hoe sterk het aardmagnetisch veld was en welke richting het had,” stelt onderzoeker Matthias Morzfeld.

WIST JE DAT…

Het verleden voorspellen
Vervolgens pakten Morzfeld en collega’s er verschillende modellen bij die beschrijven wat er aan de omkering van het aardmagnetisch veld vooraf gaat. “We gebruikten de (paleomagnetische, red.) gegevens om het model te kalibreren en vervolgens stopten we met het gebruik van deze gegevens,” legt Morzfeld uit. “Daarna namen we een bepaald moment in het verleden en deden daar een voorspelling over. En wanneer het model accuraat kan ‘voorspellen’ wat er in het verleden gebeurde, kunnen we aannemen dat het ook de toekomst kan voorspellen.” De onderzoekers onderwierpen meerdere modellen aan deze test en eentje bleek alle zeven omkeringen van het aardmagnetisch veld die in de afgelopen twee miljoen jaar hebben plaatsgevonden zeer nauwkeurig te kunnen voorspellen. Vervolgens gebruikten de onderzoekers dit model om te achterhalen of zo’n omkering er weer op korte termijn aan zit te komen. Het antwoord is: nee. De komende 4000 jaar lijken we geen omkering van het aardmagnetisch veld te hoeven verwachten.

En als de omkering van het aardmagnetisch veld zich dan uiteindelijk aandient, is dat niet direct iets om wakker van te liggen. “Omkeringen hebben vaker plaatsgevonden en het leven op aarde heeft dat overleefd,” stelt Morzfeld. Meer weten over de gevolgen die een omkering van het aardmagnetisch veld kan hebben? Klik hier!

Bronmateriaal

"There's No Reason to Flip Over Earth's Magnetic Field" - University of Arizona
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / Goddard Space Flight Center

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd