Nieuw onderzoek legt een verband tussen COVID-19 en een hormoon dat onder meer kan leiden tot haarverlies.
Meer dan een miljoen mensen zijn onderhand wereldwijd besmet geraakt met het nieuwe coronavirus. Het zijn flinke aantallen. Terwijl het virus bijna alle landen op aarde al heeft aangedaan, proberen artsen en wetenschappers grip op de zaak te krijgen. Waar ze zich echter het hoofd over breken, is hoe het kan dat de één vrij milde symptomen ervaart, terwijl bij de ander het leven op het spel staat. Ongetwijfeld spelen hierbij leeftijd en onderliggende gezondheidsproblemen een rol. Maar ook jonge en gezonde patiënten zijn ondertussen aan het virus overleden.
Mannen
In de zoektocht naar verklaringen, zijn onderzoekers op een opvallende trend gestuit. Zo blijkt dat mannen vaak veel ernstigere ziekteverschijnselen hebben dan vrouwen. Ook is het aantal sterfgevallen onder mannen hoger. Een team van onderzoekers heeft zich over deze gegevens gebogen en formuleerde naar aanleiding hiervan een nieuwe hypothese: dezelfde mannelijke hormonen die haarverlies veroorzaken, zijn gekoppeld aan hoe kwetsbaar een patiënt is voor SARS-CoV-2.
Androgenen
Het betekent dat het team op dit moment onderzoekt of de genetische oorzaak van haaruitval kan helpen om de ernst en het aantal dodelijke slachtoffers onder mannelijke corona-patiënten te verklaren. Je vraagt je nu misschien af wat haaruitval er precies mee te maken heeft. Daarvoor moeten we bij het begin beginnen. Hoewel het nog te vroeg is om daadwerkelijk conclusies te trekken, suggereren de onderzoekers dat er mogelijk een verband bestaat tussen androgenen – ‘mannelijke’ hormonen die zorgen voor de ontwikkeling en het behoud van mannelijke eigenschappen, zoals testosteron – en COVID-19. “Het belangrijkste inzicht dat we hebben opgedaan is dat een overmatige activatie van androgenen mogelijk verband houdt met de kwetsbaarheid van patiënten voor SARS-CoV-2,” zegt onderzoeker Carlos Wambier. “Dit komt omdat als het virus een cel binnengaat, de eerste stap een ‘beet’ is van een protease-enzym dat alleen wordt vervaardigd door de werking van androgene hormonen. De infectie veroorzaakt door SARS-CoV-2 lijkt te worden onderlegd door androgenen.”
Bebaard
Deze overmatige activiteit van mannelijke hormonen kan onder andere haaruitval (Alopecia androgenetica) veroorzaken, maar bijvoorbeeld ook een volle baard of behaarde borst. Daarnaast is het vaak ook verantwoordelijk voor acne en een vette huid. Waar de onderzoekers nu achter zijn gekomen, is dat deze overmatige activiteit mannen mogelijk dus ook kwetsbaarder maakt voor het coronavirus. “Met andere woorden, het wetenschappelijke bewijs geeft ons reden om aan te nemen dat bebaarde, kale mannen mogelijk kwetsbaarder zijn voor COVID-19 dan anderen,” concludeert Wambier.
Verklaring
Deze link zou kunnen verklaren waarom er meer mannen ernstig ziek zijn geworden dan vrouwen en kinderen. Vrouwen maken ook androgenen aan, maar in veel kleinere hoeveelheden dan mannen. “Onder de leeftijd van tien jaar maken meisjes en jongens onder normale omstandigheden ook niet overmatig veel androgenen aan,” zegt Wambier. “Dat neemt pas toe in de puberteit. De piek van de productie van androgenen vindt plaats in het volwassen leven en daalt vervolgens weer een beetje bij ouderen. Alles bij elkaar genomen zou dit kunnen verklaren waarom we ernstigere en dodelijkere gevallen van COVID-19 zien bij mannen, in mindere mate bij vrouwen en zeer weinig bij jonge kinderen.”
Het aantal mensen dat wereldwijd besmet wordt met het coronavirus, neemt in sneltreinvaart toe. Op dit moment zijn er in totaal meer dan een miljoen mensen met het virus besmet. Meer dan 82.000 mensen zijn door toedoen van het virus overleden. Het land dat op dit moment het hardst getroffen is, is de VS, met bijna 400.000 besmettingen. En ook in Spanje en Italië heeft het virus met respectievelijk meer dan 141.000 en 135.000 besmettingen hard toegeslagen. In Nederland zijn inmiddels 19.000 mensen besmet geraakt, waarvan er meer dan 2000 zijn overleden. En we zijn er nog niet; volgens onderzoekers moet het aantal besmettingen in veel landen de piek nog bereiken.
Als de link in toekomstige studies wordt bevestigd, heeft dit mogelijk belangrijke implicaties voor de behandeling van COVID-19. “Verschillende klassen van anti-androgenen (die competitief de androgeenreceptor blokkeren, red.) zouden veelbelovend kunnen zijn voor het verminderen van de ernstige ziekteverschijnselen van COVID-19,” meent Wambier. “Indien bevestigd, kunnen kwetsbare personen die bijvoorbeeld aan alopecia androgenetica lijden preventief behandeld worden, of op z’n minst risico-omgevingen vermijden.”
De studie brengt ons mogelijk weer een stap dichter bij ons einddoel om het coronavirus te begrijpen én daadkrachtig uit de wereld te helpen. Maar zover zijn we nog niet. Op dit moment zitten we nog in de onderzoeks-, en experimenteerfase. Al lijken ook deze hun vruchten af te werpen. Onlangs ontdekten onderzoekers dat het medicijn dat nu gebruikt wordt om parasieten te bestrijden, het coronavirus binnen 48 uur doodt. En dat is veelbelovend. Het is echter nu nog te vroeg om te stellen dat dit de behandeling is waar talloze patiënten wereldwijd naar smachten. Meer onderzoek zal dat moeten uitwijzen.
