‘Mars botste in jonge jaren met een dwergplaneet’

Het resulteerde in de geboorte van Phobos en Deimos: de twee kleine manen van Mars.

Over de oorsprong van de manen van Mars is al veel gedebatteerd. Sommige onderzoekers denken dat het planetoïden zijn die door de zwaartekracht van Mars zijn ingevangen. Anderen vermoeden dat ze het resultaat zijn van een enorme botsing tussen Mars en een ander hemellichaam. Die botsing zou geresulteerd hebben in een puinschijf rond Mars waar vervolgens Phobos en Deimos uit samenklonterden. Die laatste theorie lijkt te worden onderschreven door de cirkelvormige baan die de twee manen rond Mars trekken en het feit dat ze zich in hetzelfde omloopvlak bevinden.

Eerdere pogingen
Natuurlijk hebben onderzoekers al regelmatig geprobeerd om die botsing tussen Mars en een ander hemellichaam en de geboorte van Phobos en Deimos te simuleren. Maar dat resulteerde helaas nooit in een goede afspiegeling van de werkelijkheid. Iets wat deels te herleiden is naar het feit dat veel van deze modellen niet gedetailleerd genoeg waren. Wat bovendien ook niet hielp, was dat veel modellen uitgingen van een botsing tussen een groot hemellichaam en Mars en zo resulteerden in enorme puinschijven, waaruit enorme manen voortkwamen die het bestaan van Phobos en Deimos praktisch onmogelijk maakten.

Hier zie je hoe groot de manen van Mars in vergelijking met onze eigen maan vanaf het oppervlak van Mars lijken. Hoewel de grootste maan van Mars zo’n 100 keer kleiner is dan onze maan, lijkt deze vrij groot, omdat beide manen veel dichter rond Mars draaien dan onze maan rond de aarde. Afbeelding: NASA/JPL-Caltech/Malin Space Science Systems/Texas A&M Univ.

Klein botslichaam
In het blad Science Advances maken onderzoekers nu bekend dat het ze gelukt is om de botsing te simuleren en daarbij uit te komen op een situatie die recht doet aan de werkelijkheid. “Een belangrijk aspect van het nieuwe onderzoek is de omvang van het object dat op Mars botste,” vertelt onderzoeker Robin Canup. “Wij ontdekten dat er in plaats van een gigantisch botslichaam, een groot botslichaam – vergelijkbaar met de omvang van Vesta en Ceres – nodig is.” Collega Julian Salmon voegt toe: “Wij gebruikten state-of-the-art modellen die aantonen dat een inslag door een object dat qua grootte vergelijkbaar was met Vesta of Ceres een schijf voort kan brengen die in lijn is met de totstandkoming van Mars’ kleine manen. De buitenste delen van de schijf klonteren samen tot Phobos en Deimos, terwijl de binnenste delen samenklonteren tot grotere manen, die uiteindelijk naar Mars toe bewegen en geassimileerd worden.”

WIST JE DAT…

…Phobos as we speak door de zwaartekracht van Mars uit elkaar wordt getrokken en over 30 tot 50 miljoen jaar in stukken zal worden gescheurd? Waarschijnlijk ontstaat er dan een nieuwe puinschijf rond Mars.

Droog
Op basis van het model kunnen verschillende interessante conclusies over de manen van Mars worden getrokken. “Het model voorspelt dat de twee manen voornamelijk bestaan uit materiaal afkomstig van Mars,” vertelt Canup. Wel zou het puin waaruit de manen zijn ontstaan tijdens de inslag van hun water zijn ontdaan. “Wat betekent dat de manen droog zijn.”

Of de modellen een goed beeld geven van wat er werkelijk gebeurd is in de jonge jaren van Mars, is nu niet met zekerheid te zeggen. Maar daar kan over een paar jaar verandering in komen. In 2024 wil de Japanse ruimtevaartorganisatie een sonde naar de manen van Mars sturen. Deze moet op het oppervlak van Phobos landen, wat materiaal verzamelen en terugbrengen naar de aarde. Dan kunnen we de samenstelling van de maan vergelijken met die van Mars en hopelijk vaststellen hoe de twee manen van Mars zijn ontstaan.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd