Mars was vroeger nat, maar had de rode planeet ook een grote oceaan? Wetenschappers van het California Institute of Technology beweren van wel. Zij hebben een opgedroogde delta gevonden op Mars, waar een rivier ooit haar water loosde in een oceaan.
Als de oceaan echt heeft bestaan, dan zou deze één derde van de planeet bedekken. In vergelijking: de Grote Oceaan op aarde neemt ook één derde van de ruimte in beslag. Wel is het zo dat Mars veel kleiner is dan de aarde, dus de Martiaanse oceaan was qua oppervlak wel een stuk kleiner dan de Grote Oceaan.
“Wetenschappers denken al een tijdje dat de noordelijke laaglanden van Mars de opgedroogde bodem van een oceaan zijn, maar tot nu toe is er geen sterk bewijs voor gevonden”, zegt Mike Lamb, assistent-professor geologie bij Caltech. Hij is medeauteur van het paper, dat in het Journal of Geophysical Research wordt gepubliceerd.
Hoewel de wetenschappers van Caltech nog geen doorslaggevend bewijs hebben gevonden, zien zij wel aanwijzingen dat Mars vroeger een oceaan had. Het grootste deel van het noordelijk halfrond is laag en vlak, wat overeenkomt met de bodem van oceanen op aarde. Het overgangsgebied van de laaglanden naar de hooglanden zou vroeger een kustlijn geweest kunnen zijn.
Mars Reconnaissance Orbiter
Wetenschappers van Caltech gebruikten de Mars Reconnaissance Orbiter om een deltagebied van honderd vierkante kilometer te fotograferen. Op de foto’s zijn kanalen zichtbaar, die zijn uitgeslepen door stenen en keien. Nadat de rivier is opgedroogd, is het fijnere materiaal (zoals klei, slib en zand) verdwenen door erosie, terwijl het grovere spul nog wel aanwezig is.
Met de HiRISE-camera ontdekten wetenschappers het hellingspercentage van de kanalen, waardoor zij konden achterhalen hoe het water lang geleden door de kanalen stroomde. Uit berekeningen blijkt dat het water inderdaad meerdere uitwaaierende kanalen zou vormen. Daarnaast zagen onderzoekers een plotseling hoogteverschil aan het eind van de kanalen. Dit verschil is hoogstwaarschijnlijk ontstaan doordat op dat punt het water van de rivier in de oceaan belandde.
Kraters
Onderzoekers hebben al vaker dit soort Martiaanse delta’s gezien, alleen dan in kraters. De geobserveerde Martiaanse delta bevindt zich echter niet in een krater. Oftewel: het water van een oude rivier op Mars mondde uit in een oceaan en niet in een meer, zoals bij kraters.
Er zijn andere verklaringen voor de observaties, bijvoorbeeld dat het deltagebied eigenlijk de rand van een oude krater is. Toch is dit lastig te verklaren. Mars zou dan geologisch veel actiever moeten zijn geweest om de sporen van de krater zo goed weg te wissen.
Meer bewijzen zoeken
De volgende stap is meer onderzoek doen naar de grensgebieden van de zuidelijke hooglanden naar de noordelijke laaglanden. Wellicht dat er nog meer bewijzen worden gevonden dat Mars miljarden jaren geleden een oceaan had.
