Meer vulkaanuitbarstingen in IJsland verwacht door klimaatverandering

De geschiedenis herhaalt zich…

Wetenschappers waarschuwen dat minder gletsjers op IJsland mogelijk kunnen leiden tot meer vulkaanuitbarstingen. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van de Universiteit van Leeds, waarin ze de vulkanische activiteit op IJsland van de afgelopen eeuwen onder de loep namen.

Het IJslands vulkanisch systeem wordt gestuurd door complexe interacties tussen continentale aardplaten, ondergrondse gas en magma en de druk van gletsjers en ijs op het aardoppervlak. Wanneer gletsjers zich terugtrekken, is er minder druk op het aardoppervlak. Dit heeft invloed op hoe het magma beweegt en hoeveel magma door de aardkorst kan worden tegengehouden.

Gletsjers
De onderzoekers ontdekten dat er in het verleden minder vulkaanuitbarstingen plaatsvonden wanneer er meer gletsjers aan het oppervlak lagen. Toen de gletsjers begonnen te smelten, namen ineens de vulkanische uitbarstingen toe. Een proces waar we vandaag de dag wat van kunnen leren. “De menselijk veroorzaakte klimaatverandering zorgt ervoor dat het ijs snel smelt in vulkanisch actieve gebieden,” zegt Dr. Graeme Swindles, een van de onderzoekers. En laat IJsland nou net zo’n vulkanisch actief gebied zijn.

Onderzoek
In de studie onderzochten wetenschappers vulkanische as uit IJsland, dat bewaard is gebleven in turfafzettingen en in sedimenten op de bodem van meren. Hieruit bleek dat er zo’n 5.500 en 4.500 jaar geleden minder vulkaanuitbarstingen plaatsvonden. In de periode daarvoor was de temperatuur op aarde drastisch gedaald, waardoor de gletsjers in IJsland waren toegenomen. Tussen deze toename aan gletsjers en afname van vulkaanuitbarstingen zit ongeveer 600 jaar, zo schatten de onderzoekers.

Kleine rotsdeeltjes uitgespuugd bij eerdere vulkaanuitbarstingen zijn bewaard gebleven in turfafzettingen en in sedimenten op de bodem van meren. Afbeelding: University of Leeds

IJstijd
Tussen 1500 en 1850 was er een ‘Kleine IJstijd’, een redelijk korte periode van een koeler klimaat. Maar sindsdien zijn de gletsjers op IJsland weer aan het smelten, in gang gezet door natuurlijke, en menselijke oorzaken. Het is nog even afwachten hoelang de tijdspan dit keer zal zijn voordat we hiervan het effect op de vulkanen gaan merken. “Het menselijke effect op klimaatverandering maakt het lastig om dit te voorspellen, maar uit voorgaande trends kunnen we opmaken dat we IJsland in de toekomst meer vulkaanuitbarstingen kunnen gaan verwachten,” zegt Swindles.

Volgens de onderzoekers zijn deze lange termijn gevolgen van het warmer wordende klimaat een belangrijke reden waarom klimaattoppen – zoals de COP23 in Bonn – zo belangrijk zijn. “Het is van groot belang dat we begrijpen hoe ons handelen de toekomstige generaties beïnvloeden,” vindt Swindles.

Bronmateriaal

"Climate change could increase volcano eruptions" - University of Leeds

Afbeelding bovenaan dit artikel: "WikiImages (via Pixabay) "

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd