Meest gedetailleerde kiekje van Uranus gemaakt

Wie aan de planeet Uranus denkt, denkt waarschijnlijk aan een wazige cirkel. Dat is namelijk hoe wetenschappers de planeet vaak vereeuwigden. Maar een nieuw kiekje brengt daar verandering in: Uranus toont nu zijn ware gezicht.

Uranus bevindt zich ver van ons vandaan: de afstand tussen de zon en Uranus is dertig keer groter dan de afstand tussen de aarde en de zon. Mede daardoor is het lastig gebleken om details op de planeet op te merken. Maar de Keck II-telescoop brengt daar verandering in. “Deze beelden laten zien hoe complex de atmosfeer van Uranus is,” vertelt onderzoeker Heidi Hammel. “We wisten wel dat de planeet actief was, maar tot op heden werd veel van de activiteit gemaskeerd door ruis in de data.”

Wind
Op de nieuwe beelden (in infrarood) zien we die details wel. In de diepe atmosfeer – bestaande uit waterstof, helium en methaan – zagen wetenschappers sterke winden waaien. Ze waaien voornamelijk van oost naar west en hebben snelheden van wel 900 kilometer per uur.

Deze foto van Uranus (uit 2007) verraadt nog aanzienlijk minder over de planeet. Foto: Imke de Pater, UC Berkeley.
Bijzonder
De weersystemen op Uranus trokken onmiddellijk de aandacht van de onderzoekers. Ze gedragen zich namelijk bijzonder. Sommige blijven op dezelfde breedte hangen, maar zijn lang niet altijd even actief. Anderen verplaatsen zich richting de evenaar en veranderen gaandeweg van vorm en grootte.

Koude atmosfeer
De atmosfeer van Uranus is koud. Dat is te verklaren door het feit dat de planeet zich zo ver van de zon verwijderd weet. “De zon is er 900 keer zwakker dan op aarde,” vertelt onderzoeker Larry Sromovsky.

Nieuw
Lang niet alle kenmerken die op de nieuwe beelden terug te vinden zijn, zijn te verklaren. Zo troffen de onderzoekers nabij de evenaar ook een gekartelde strook aan. U ziet deze ook heel goed op de afbeelding bovenaan dit artikel (links). De strook kan wijzen op instabiliteit in de atmosfeer. “Dit is nieuw en we begrijpen niet goed wat het betekent. We hebben het nog op geen enkele andere plek op Uranus gezien.”

WIST U DAT…

…Hubble onlangs poollicht op Uranus waarnam?

Al met al moeten de onderzoekers concluderen dat er eigenlijk best wel wat overeenkomsten zijn tussen het uiterlijk van Uranus en planeten als Jupiter en Saturnus. Vooral tussen laatstgenoemde planeet en Uranus zijn mogelijk overeenkomsten te vinden. Op de zuidpool van Saturnus is eerder al een polaire vortex aangetroffen. En het lijkt erop dat Uranus zo’n vortex op de noordpool heeft. “Misschien zullen we op de pool van Uranus ook een vortex zien wanneer we de pool helemaal kunnen zien,” vertelt onderzoeker Imke de Pater. Het onderzoek wijst er in ieder geval op dat er nog genoeg te ontdekken valt op Uranus.

Bronmateriaal

"Keck observations reveal complex face of Uranus" - Berkeley.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Lawrence Sromovsky, Pat Fry, Heidi Hammel, Imke de Pater.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd