Meest massieve zwarte gat tot nu toe ontdekt

Wetenschappers hebben het meest massieve zwarte gat tot nu toe gevonden: het zwarte gat heeft een massa die zeventien miljard keer groter is dan die van onze zon. En dat is niet het enige opmerkelijke aan dit bijzondere zwarte gat…

Het zwarte gat bevindt zich in het sterrenstelsel NGC 1277, op zo’n 220 miljoen lichtjaar van de aarde. Het vinden van zo’n massief zwart gat is al bijzonder. Maar het wordt nog opmerkelijker wanneer we naar de onderlinge verhoudingen in dit sterrenstelsel gaan kijken. Met de enorme massa maakt het zwarte gat namelijk veertien procent van de totale massa van het sterrenstelsel uit. En dat is zeer ongebruikelijk: normaal gesproken maakt de massa ‘slechts’ 0,1 procent van de totale massa van het sterrenstelsel uit.

Klein sterrenstelsel, groot hart
Het sterrenstelsel NGC 1277 is bovendien zo’n negentig procent kleiner dan onze Melkweg. Ondanks die geringe omvang, is het zwarte gat in het hart van het sterrenstelsel elf keer breder dan de baan die Neptunus om de zon trekt (zie de afbeelding hieronder).

Het zwarte gat in verhouding tot de baan van Neptunus en de baan van de aarde. Afbeelding: D. Benningfield / K. Gebhardt / StarDate.
Vreemd
“Dit is een heel vreemd sterrenstelsel,” moet onderzoeker Karl Gebhardt van de universiteit van Texas, Austin concluderen. “Het bestaat bijna helemaal uit een zwart gat.” Zoiets hebben de onderzoekers nog niet eerder waargenomen. “Dit kan wel eens het eerste object in een nieuwe klasse zwarte gaten zijn.”

Theorieën
De onderzoekers bestudeerden NGC 1277 – en dan met name het zwarte gat in het hart van het sterrenstelsel – om meer te weten te komen over hoe zwarte gaten en sterrenstelsels samen ontstaan en groeien. Op dit moment hebben onderzoekers daar drie theorieën over. “We weten nog niet welke van deze theorieën de beste is,” stelt onderzoeker Remco van den Bosch. Dat wetenschappers dat niet weten, heeft alles te maken met een gebrek aan informatie.

Om meer te weten te komen over het ontstaan van zwarte gaten, is het belangrijk om de massa van zwarte gaten te achterhalen. Maar dat kost veel tijd en is moeilijk. Wetenschappers hebben daarom besloten om zich te beperken tot een aantal sterrenstelsels waarvan ze denken dat deze interessant zijn voor hun studie. “Wanneer je iets wilt begrijpen, kijk je altijd naar de extremen: de meest massieve en de minst massieve,” vertelt Gebhardt. “Wij kozen een groot aantal zeer massieve sterrenstelsels in het nabije universum om meer te leren over de relatie tussen zwarte gaten en hun sterrenstelsels.” En zo kwamen ze ook bij NGC 1277 uit. “De massa van dit zwarte gat is veel groter dan verwacht. Daarom denken we dat zwarte gaten in zeer massieve sterrenstelsels heel anders groeien.”

Bronmateriaal

"Texas Astronomers Measure Most Massive, Most Unusual Black Hole Using Hobby-Eberly Telescope" - Utexas.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / ESA / Andrew C. Fabian.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd