Een primeur! Voor het eerst zijn mensen er getuige van geweest hoe een komeet door toedoen van de zon sterft.
Het was op 6 juli 2011 dat de komeet zo dicht langs de zon vloog dat deze totaal verging. En SOHO – een ruimtesonde van ESA en NASA – was er getuige van. Nu gebeurt het natuurlijk wel vaker dat een komeet zijn eigen dood tegemoet springt en door de zon verorberd wordt. Maar vaak is dat moeilijk te zien doordat het zonlicht het zicht op de komeet ontneemt. Maar niet in juli: voor het eerst konden we echt zien hoe de komeet vergaat.
Verdampen
De komeet in kwestie was tussen de 45 en 90 meter lang en moet het gewicht van een vliegdekschip gehad hebben. Met een snelheid van zo’n 643 kilometer per seconde haastte de komeet zich door de hitte van de zon heen. Een dodemansrit: de komeet – die grotendeels bestaat uit steen en ijs – verdampt. “Ik ben zo gewend om kometen op beelden van SOHO simpelweg te zien verdwijnen,” vertelt onderzoeker Karl Battams. “Het was adembenemend om er één te zien die echt in de corona (de hete atmosfeer om de zon, red.) verdampte.”
Paper
Hoewel het allemaal al in juli 2011 plaatsvond, hebben de onderzoekers nu pas een paper over het gebeuren gepubliceerd. Er was namelijk nogal wat werk aan de winkel. Doordat ze de komeet zagen verdampen en dus wisten hoeveel tijd daar voor nodig was, konden ze ook uitrekenen hoe groot de komeet was voordat deze in de atmosfeer van de zon belandde. Sterker nog: ze konden het laatste deel van de reis van de komeet helemaal reconstrueren.
Staart
De komeet reisde met flinke snelheid en bevond zich op het moment van ‘overlijden’ op een afstand van bijna 100.000 kilometer van de zon. De laatste twintig minuten van de komeet zijn door SOHO vereeuwigd. Toen was de komeet al in stukken opgebroken en had deze een staart van zo’n 16.000 kilometer lang. Op de beelden van SOHO is niet zozeer de komeet zelf, maar wel deze staart goed te zien. “De staart van de komeet wordt elke minuut of twee tot wel vier keer helderder,” legt onderzoeker Karel Schrijver uit. “De komeet lijkt eerst heel veel materiaal in die staart te stoppen en dan minder en dat patroon herhaalt zich.”
Dat we de komeet zolang nog konden waarnemen, heeft waarschijnlijk meerdere redenen. Zo was de komeet redelijk groot en vrij helder. Toch blijft het een mysterie waarom we de komeet zelfs met de zon op de achtergrond nog kunnen zien. “Normaal gesproken absorbeert een komeet die voor de zon langskomt het licht van de zon,” vertelt onderzoeker Dean Pesnell. “Wij zouden dan ook een zwarte stip hebben verwacht, geen heldere.” Hopelijk herhaalt de geschiedenis zich nog eens zodat we dat mysterie uit de wereld kunnen helpen.
