Mens wordt mede mogelijk gemaakt door oud ‘foutje’

De eenvoudige organismen zijn zich er 500 miljoen jaar geleden waarschijnlijk niet van bewust geweest, maar het was revolutionair: een genetisch ‘foutje’ dat het ontstaan van de mens mogelijk maakte.

Wanneer een organisme zich lang geleden seksueel voortplantte dan kreeg deze één kopie van het genoom van de moeder mee. En één kopie van het genoom van de vader. Maar zo’n 500 miljoen jaar geleden leek er iets fout te gaan. In werkelijkheid was er echter sprake van een kleine evolutionaire revolutie. Eén organisme kreeg toen twee kopieën van het genoom van de vader en twee kopieën van het genoom van de moeder mee. En die revolutionaire ‘fout’ zette door: ook nageslacht kreeg twee kopieën van het genoom van zowel de vader als de moeder.

Enorme betekenis
De evolutionaire verandering had achteraf gezien een enorme betekenis. Dat schrijven wetenschappers in het blad Open Biology. Dankzij die dubbele kopieën zijn cellen in ons lichaam uitzonderlijk goed in staat om informatie te integreren. En dankzij die vaardigheid kunnen cellen de acties van ons zeer uitgebreide lichaam coördineren. In andere woorden: de complexe mens wordt mede mogelijk gemaakt door de 500 miljoen jaar oude revolutie.

Aanrader

Meer weten over de evolutionaire geschiedenis van de mens? Het boek ‘Het verhaal van de mens‘ is dan een echte aanrader!

Brein
Onderzoekers baseren die conclusie op uitgebreid onderzoek. Ze bestudeerden het menselijke genoom en vergeleken het met het genoom van amphioxus (zie de foto hierboven). Amphioxus komt nog steeds voor, maar kan tegelijkertijd beschouwd worden als onze verre voorouder. “De voorouders van amphioxus maakten de twee rondes van de duplicatie van genomen niet door,” vertelt onderzoeker Carol MacKintosh. “Je kunt echter nog steeds overeenkomsten zien tussen amphioxus en mensen.” Net als wij mensen heeft het een wervel in de rug en spieren. “Maar in tegenstelling tot mensen heeft amphioxus geen botten, geen brein, geen gezicht en geen hart. Het is vanwege die duplicatie van het genoom dat we al deze eigenschappen konden ontwikkelen.”

Dankzij het onderzoek kunnen de wetenschappers mogelijk ook veel meer te weten komen over ziektes als kanker, diabetes en neurologische aandoeningen. Dankzij het ‘foutje’ kunnen onze cellen alle acties die ons uitgebreide lichaam maakt, coördineren. Maar die complexiteit heeft ook een nadeel. Als de communicatie tussen cellen wegvalt, resulteert dat direct in ziektes, waaronder kanker en diabetes. “We bestuderen de complexe menselijke systemen die in het geval van diabetes en kanker mislopen. Nu kunnen we ook naar dit simpelere organisme kijken om sneller meer te weten te komen over menselijke cellen.”

Bronmateriaal

"Evolutionary leap over 500 million years ago gives new insights into human diseases" - Dundee.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Hans Hillewaert (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd