Menselijk microbioom wordt in rap tempo saaier

ecoli

Tijdens onze evolutie zijn we langzaam maar gestaag bacteriesoorten in onze darmen kwijtgeraakt. Maar recentelijk raken mensen in sommige delen van de wereld ze in een veel hoger tempo dan voorheen kwijt. Tot die conclusie komen onderzoekers nadat ze de bacteriën in de darmen van apen en mensen bestudeerden.

In onze darmen wonen tal van bacteriën. Samen vormen ze ons microbioom. De onderzoekers bestudeerden het microbioom van mensen, maar ook van de nauw aan ons verwante chimpansees, gorilla’s en bonobo’s. Het onderzoek levert opvallende resultaten op. Zo blijkt het microbioom van mensen die in niet-geïndustrialiseerde samenlevingen wonen voor 60 procent te verschillen van dat van de chimpansees. Terwijl het microbioom van Amerikanen voor zeventig procent verschilt van dat van de chimpansee.

Snelle afname
“Er gingen miljoenen jaren voorbij sinds mensen en chimpansees zich van hun gezamenlijke voorouder afscheidden,” vertelt onderzoeker Howard Ochman. En in die periode werd ons microbioom anders: het ging voor zestig procent verschillen van dat van de chimpansee. “Aan de andere kant zien we dat mensen in de Verenigde Staten in blijkbaar slechts enkele honderden jaren tijd – en misschien zelfs minder – een groot deel van microbiële diversiteit in hun darmen kwijtraakten.”

Negatieve gevolgen voor de gezondheid
De snelle veranderingen in het microbioom van de Amerikanen hebben mogelijk grote, negatieve gevolgen voor hun gezondheid. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat er een verband is tussen een gebrek aan microbiële diversiteit in de darmen en ziekten als astma, darmkanker en autoimmuunziekten.

Antibacteriële zeep en keizersnedes
De grote vraag is natuurlijk: waarom neemt de microbiële diversiteit in de darmen af? Wellicht kan het dieet van mensen dat verklaren. Tegenwoordig eten mensen doorgaans meer vlees en minder planten dan vroeger. Het consumeren van planten vereist complexe samenlevingen van microben die nauw met elkaar samenwerken om die taaie planten af te kunnen breken. Vlees vereist dat niet. Andere onderzoekers denken dat het gebruik van antibacteriële zeep en schoonmaakmiddelen, het gebruik van antibiotica (doden slechte én goede bacteriën) en het hoge aantal keizersnedes (waardoor baby’s de bacteriën die de moeder tijdens een vaginale geboorte aan haar kind meegeeft, mislopen) een rol speelt.

Maar dit onderzoek suggereert dat er meer aan de hand is. De afname in microbiële diversiteit speelt klaarblijkelijk al veel langer dan gedacht. “De afnemende diversiteit in de darmen is een langdurige trend,” zo stelt Ochman. “Het is verleidelijk om te denken dat de afname in microbiële diversiteit in mensen te wijten is aan moderne medische handelswijzen en andere veranderingen in de levensstijl, maar dit onderzoek laat zien dat andere factoren door de tijd heen ook een rol moeten hebben gespeeld.”

Bronmateriaal

"Compared with apes, people's gut bacteria lack diversity, study finds" - University of Texas at Austin (via Sciencedaily.com)
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Eric Erbe / Christopher Pooley (USDA / ARS / EMU).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd