Middeleeuwse lingerie: oudste beha ter wereld ontdekt

Wetenschappers hebben in een kasteel in het oosten van Tirol een beha gevonden. De beha stamt uit de vijftiende eeuw en is daarmee veruit de oudste beha die ooit werd teruggevonden.

De onderzoekers deden hun vondst in het Lengberg Kasteel in Oostenrijk. In 2008 werden verschillende delen van het kasteel onder de loep genomen. Tijdens dat onderzoek vonden wetenschappers in de zuidelijke vleugel van het kasteel een ruimte vol met afval. Hier troffen de onderzoekers stro en twijfgjes, maar ook hout, leer (vooral schoenen) en textiel aan.

Beha’s
Tussen het textiel vonden de onderzoekers vier kledingstukken gemaakt van linnen die doen denken aan de moderne beha. Twee beha’s zijn combinaties van een beha en een shirt: ze hebben de kenmerkende twee cups en schouderbandjes, maar boven de beha bevindt zich nog een stuk stof die het decolleté bedekt. De beha’s zijn versierd met kant. Dit versterkt de zoom, ondersteunt de borsten en heeft ook een decoratieve functie. De derde beha lijkt sterk op een moderne beha. De beha heeft twee cups, brede schouderbanden en waarschijnlijk zat er ook een band voor over de rug aan, maar die is verloren gegaan. Deze beha is ook het rijkst versierd: kant op de bandjes, een versiering tussen de cups en ook de zoom is met kant afgezet. En dan is er ook nog een vierde beha teruggevonden. Deze lijkt op een corselet. De cups bestaan uit twee aan elkaar genaaide stukjes linnen. Onder de beha bevindt zich ook linnen om de buik te bedekken. De cups zijn ook weer versierd.

Bronnen

In Middeleeuwse bronnen werd weinig gesproken over kledingstukken die de borsten bedekten. Sommige bronnen spreken van ‘zakken voor de borsten’ of een ‘shirt met zakken’. Andere bronnen beperken zich tot het noemen van banden die over te grote borsten werden gespannen.

Heel bijzonder
De vondst is heel bijzonder. Wetenschappers gingen er namelijk eigenlijk altijd vanuit dat de beha pas in de negentiende eeuw ontwikkeld werd. De Franse Herminie Cadolle maakte corsetten en zou in de negentiende eeuw één van de eerste beha’s bedacht hebben. In 1914 kwam ook Mary Phelps Jacob met dat idee en zij vroeg er in de VS patent op aan. Bewijs dat lang voor die tijd al beha’s werden gedragen, was er tot nu niet.

Vijftiende eeuw
Maar hoe oud zijn de beha’s nu precies? Archeologische kenmerken en documenten uit de vijftiende eeuw waarin het kasteel genoemd wordt, wijzen erop dat het kasteel ook uit die eeuw stamt. Maar dat bewees nog niet dat het textiel zo oud was. De onderzoekers lieten er daarom een koolstofdatering op los. En die bevestigde dat ook het textiel uit de vijftiende eeuw kwam.

De beha’s waren overigens niet de enige vondst die de wetenschappers deden. In totaal vonden de onderzoekers tussen het afval meer dan 2700 fragmenten textiel. Sommige kledingstukken waren nog in goede staat. Van sommige kledingstukken waren nog maar kleine stukjes over. Ook werden er fragmenten van kledingstukken teruggevonden waar de textielen knopen en knoopsgaten nog goed zichtbaar waren. Waarschijnlijk werden deze kledingstukken gedragen door kinderen of maakten de fragmenten deel uit van kleding voor vrouwen. Een andere bijzondere vondst is een nog helemaal bewaard gebleven linnen onderbroek.

Bronmateriaal

"Medieval lingerie discovered" - UIBK.ac.at
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Beatrix Nutz.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd