Mieren beschermen hun nestgenoten tegen ziekten door de zieken te verzorgen. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek.
Net als in overvolle steden, kunnen mierenkolonies te maken krijgen met uitbraken van ziekten. Om zichzelf hier tegen te beschermen, hebben de mieren een ‘sociaal immuunsysteem’. Als een mier ziek wordt, wordt hij verzorgd door één van zijn nestgenoten. Op deze manier wordt de gehele kolonie beschermd tegen ziekten.
Immuniteit
In het onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift PLoS Biology, gebruikten wetenschappers een combinatie van verschillende technieken om de werking van het sociale immuunsysteem te achterhalen. Met behulp van wiskundige modellen, gedrags-, microbiologische-, immunologische- en moleculaire technieken hebben zij bewijs geleverd dat immuniteit in groepen experimenteel gemanipuleerd en gemodelleerd kan worden.
Schimmels
Het team bracht gelabelde schimmelsporen aan op een groepje mieren en liet de groep contact maken met gezonde maatjes. En wat bleek? Mieren gaan hun zieke nestgenoten niet uit de weg, maar likken ze schoon. De overlevingskansen van de zieke mier nemen hierdoor toe, terwijl de helper het risico loopt de ziekte zelf te krijgen. De gelabelde schimmelsporen waren uiteindelijk verspreid over de gehele kolonie. Echter, het verspreiden van de infectie gebeurde op zeer laag niveau, waardoor de gezonde mieren een milde variant kregen. De onderzoekers stelden vast dat zij een set van immuungenen doorkregen, waardoor zij de ziekte zelf beter kunnen bestrijden. Op deze manier herstellen mierenkolonies van ziekten en wordt hun voortbestaan niet bedreigd.
Dit sociale immuunsysteem kwam vroeger ook voor bij mensen. Het is de natuurlijke tegenhanger van de eerste menselijke inspanningen om ziekten als pokken tegen te gaan. In een tijd dat er nog geen vaccinaties bestonden, werd immuniteit bij mensen geïnduceerd door het overdragen van infecties op laag niveau. Door middel van deze studie kunnen wetenschappers in de toekomst mogelijk meer inzicht krijgen in dit verschijnsel bij de mens.
