Door aan hun moeder te ruiken, kunnen ratten in de eerste dagen van hun leven al leren waar ze bang voor moeten zijn, zo blijkt uit onderzoek. Het verklaart mogelijk waarom trauma’s van de moeder zo’n groot effect kunnen hebben op haar kroost.
Onderzoekers leerden vrouwelijke ratten nog voor ze zwanger raakten om bang te zijn voor de geur van pepermunt. Ze deden dat door de ratten een elektrisch schokje te geven zodra deze de geur van pepermunt roken. Nadat de ratten jongen hadden gekregen, lieten de onderzoekers de moeders weer de geur van pepermunt ruiken, maar dit keer zonder dat een elektrische schok volgde. De ratten werden angstig. De onderzoekers keken vervolgens welk effect dat op de jongen had. Ze stelden de moeders daartoe in aan- en afwezigheid van hun jongen bloot aan de pepermuntgeur.
Alarmerend geurtje
De onderzoekers ontdekten dat de moeders zodra deze de geur roken, zelf een alarmerend geurtje afgaven. De jongen pikten dat op en leerden zo in de eerste dagen van hun leven al dat ze de geur van pepermunt moesten vrezen. “Tijdens de eerste dagen van zijn leven is een rat immuun voor het leren van informatie over gevaren in zijn omgeving,” vertelt onderzoeker Jacek Debiec. “Maar wij tonen aan dat als de moeder de bron van de informatie is, de ratten wel van haar kunnen leren en herinneringen kunnen aanmaken die lang standhouden. Ons onderzoek demonstreert dat jongen al heel vroeg in hun leven kunnen leren van de angst die de moeder laat zien. Nog voor ze zelf ervaringen kunnen opdoen, verkrijgen ze als het ware de ervaringen van hun moeder. Belangrijker nog: deze door de moeder overgedragen herinneringen blijven lang bestaan, terwijl andere dingen die de jonge ratten leren al snel vergeten worden, tenzij ze worden herhaald.”
Amygdala
De onderzoekers tonen ook aan dat ze kunnen voorkomen dat de angsten van de moeders op hun jongen worden overgedragen. Daarvoor moesten ze de jonge ratten een stofje geven dat de activiteit in de amygdala – het deel van het brein dat onder meer angst reguleert – tegenhoudt. Wanneer de ratten dit stofje toegediend kregen, leerden ze ondanks de alarmerende geuren van hun moeder niet dat ze bang moesten zijn voor pepermunt.
Het onderzoek verklaart mogelijk hoe traumatische gebeurtenissen van de moeder – zelfs als deze plaatsvinden lang voor haar kinderen worden geboren – de kinderen zo grondig kunnen beïnvloeden. Maar eerst zal moeten worden aangetoond dat de tijdens deze experimenten met ratten behaalde resultaten ook voor mensen gelden. Het zou zomaar kunnen: uit eerder onderzoek is al gebleken dat de geur van een moeder mensenbaby’s kan kalmeren.
