Er zijn sterke aanwijzingen dat een moleculaire wolk die zo’n 10.000 lichtjaar van ons verwijderd is, een zwart gat bevat.
Japanse onderzoekers bestudeerden de moleculaire wolk rond supernova-restant W44. Ze wilden eigenlijk nagaan hoeveel energie de supernova-explosie overdroeg op het omringende moleculaire gas. Maar ze deden een veel interessantere ontdekking. Aan de rand van W44 ontdekten ze sporen van iets wat lijkt op een zwart gat.
Bullet
Tijdens het onderzoek stuitten de wetenschappers namelijk op een zeer compacte moleculaire wolk die ze ‘de Bullet’ doopten. Deze moleculaire wolk is ongeveer twee lichtjaar groot en draait tegen de draairichting van de Melkweg in. Bovendien heeft de wolk enorme haast: de snelheid ligt hoger dan 100 kilometer per seconde! “De kinetische energie is enkele tientallen keren groter dan de energie die de W44-supernova overdraagt,” stelt onderzoeker Masaya Yamada. “Het lijkt onmogelijk om zo’n energetische wolk onder ‘gewone’ omstandigheden te genereren.”
Maar hoe is deze wolk dan ontstaan? Er zijn twee mogelijkheden en beiden gaan uit van de aanwezigheid van een compacte zwaartekrachtsbron (een zwart gat). In het eerste scenario komt een gaslaag van het supernovarestant in aanraking met een statisch zwart gat. Het zwarte gat trekt het gas naar zich toe, wat leidt tot een explosie waardoor het gas – nadat de gaslaag het zwarte gat gepasseerd is – versneld op ons afstormt. In dit scenario zou het zwarte gat een massa hebben die minimaal net zo groot is als 3,5 keer de massa van de zon. In het tweede scenario is sprake van een zwart gat dat met grote snelheid door een dichte gaswolk beweegt en het gas met zich meesleept. In dit scenario zou sprake zijn van een zwart gat met een massa die minimaal 36 keer zo groot is als de massa van de zon.
Meer observaties
Onduidelijk is nog welk scenario klopt. Waarnemingen met gevoelige instrumenten zoals het Atacama Large Millimeter/submillimeter Array zouden daar meer duidelijkheid over moeten verschaffen.
Het zou niet heel verwonderlijk zijn als in de moleculaire wolk een zwart gat te vinden is. Astronomen schatten dat de Melkweg 100 miljoen tot 1 miljard zwarte gaten bevat. Tot op heden zijn er echter nog maar zo’n 60 gespot. Dat is goed te verklaren: zwarte gaten zijn – zoals de naam al doet vermoeden – echt helemaal zwart. We kunnen ze dan ook alleen spotten wanneer ze invloed uitoefenen op hun omgeving. Het maakt het waarnemen van zwarte gaten die zich min of meer eenzaam door de ruimte begeven lastig.
