Zo zag de eerste bouwsteen van de aarde eruit

Astronomen hebben een staartloze komeet gevonden, dat bestaat uit het materiaal uit het binnenste deel van het zonnestelsel uit de tijd dat onze planeet ontstond. Deze ‘bouwsteen’ schuilt al miljarden jaren in de Oortwolk: de vrieskast van ons zonnestelsel.

De meeste planetoïden en asteroïden zijn overgebleven brokstukken uit de tijd dat er planeten ontstonden. Veel bouwstenen klonterden samen tot planeten, maar er bleef ook veel ruimtegruis over. Deze brokstukken treffen we vandaag de dag vooral aan tussen de banen van Mars en Jupiter.

Artistieke impressie van de staartloze komeet  C/2014 S3 (PANSTARRS).
Artistieke impressie van de staartloze komeet C/2014 S3 (PANSTARRS).

Wat maakt deze staartloze komeet nu uniek? Het grote verschil is dat deze komeet niet gebakken is door de zon. “Dit is de eerste ‘rauwe’ planetoïde die we zijn tegengekomen: hij komt uit de beste diepvries die er is”, zegt hoofdauteur Karen Meech van de universiteit van Hawaï.

Het object C/2014 S3 (PANSTARRS) is gevonden met de Pan-STARRS1-telescoop. Het object heeft een omlooptijd van ongeveer 860 jaar, wat betekent dat hij uit de Oortwolk komt. Vrij recentelijk is de weinig actieve komeet dichter naar de zon geduwd. De komeet heeft geen staart en is daarom vernoemd naar de staartloze kat, vandaar de koosnaam Manx-komeet.

De komeet heeft ruim vier miljard jaar doorgebracht in de Oortwolk.
De komeet heeft ruim vier miljard jaar doorgebracht in de Oortwolk.
Een foto van het object, gemaakt door de Canada-France-Hawaii Telescope.
Een foto van het object, gemaakt door de Canada-France-Hawaii Telescope.

Het weerkaatste licht van de planetoïde is geanalyseerd door wetenschappers. Wat direct opviel was dat de Manx-komeet een bijzondere komeet is. Zo zijn kometen doorgaans gemaakt van ijs, maar dat geldt niet voor dit object. C/2014 S3 is rotsachtig. Astronomen concluderen nu dat het object bestaat uit vers materiaal uit het binnenste deel van het zonnestelsel. Het is al miljarden jaren opgeslagen in de ijskoude Oortwolk en om nu weer terug te gaan naar de geboorteplek.

“We hebben de eerste rotsachtige komeet ontdekt en zijn op zoek naar andere”, zegt onderzoeker Olivier Hainaut van ESO. Er zijn vijftig tot honderd van deze Manx-kometen nodig om te kijken of bestaande modellen over het ontstaan van het zonnestelsel kloppen. “Afhankelijk van hoeveel we er gaan vinden, zullen we weten of de reuzenplaneten door het zonnestelsel hebben gedanst toen ze jong waren, of dat ze rustig zijn opgegroeid, zonder al te veel van hun plek te komen.”

De resultaten van het onderzoek zijn te lezen in een paper in het wetenschappelijke vakblad Science Advances.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd