Morgen is het zover: komeet ISON schampt de zon

komeet-ison

De komeet van de eeuw – ISON – scheert morgen langs de zon. Een unieke gebeurtenis waar velen lang naar uitkeken. Gaat de komeet de reis door de zonneatmosfeer overleven? En is de show vanaf onze planeet te aanschouwen?

Niet groot, niet klein

Het hart van ISON heeft een doorsnee van tussen de 0,2 en 2 kilometer. Dit betekent dat ISON een beetje aan de kleine kant is. Zo had de komeet Hale-Bopp in 1997 een kern van 30 kilometer breed.

Vorig jaar ontdekten wetenschappers een nieuwe komeet: C/2012 S1. Op dat moment bevond de komeet zich op een afstand van meer dan 934 miljoen kilometer van de zon. Het object snelde zich met een snelheid van 193.000 kilometer per uur richting de zon. Toen al verwachtten wetenschappers dat de komeet zich in de kijker zou spelen…

Dit is tot nu toe nog niet gelukt. De afgelopen weken was komeet ISON kort voor zonsopkomst met het blote oog waar te nemen. Maar de komeet was niet de voorspelde schitterende parel aan de nachthemel. Nee, de komeet oogde als een vlekkerig sterretje. Veel waarnemers hadden een verrekijker nodig om überhaupt iets te zien.

Maar dat kan gaan veranderen. De komeet vliegt om de zon en gaat vervolgens weer terug naar zijn thuis: de buitenste regionen van ons zonnestelsel. Op de terugweg kan de komeet beter te zien zijn, maar dit is nog niet zeker. Het gedrag van kometen is namelijk heel grillig.

soho-2Waar kan ik komeet ISON morgen zien?

Dat kan hier of via SOHO! De foto rechts is vanmiddag om 17:18 uur Nederlandse tijd gemaakt. Hier is de komeet rechtsonder te zien. Het is helaas niet mogelijk om komeet ISON met het blote oog te zien, omdat de gloed van de zon feller is dan de komeet. De komende weken zal de afstand tussen de komeet en de zon groter worden en is het object beter zichtbaar.

Gaat de komeet de vlucht langs de zon overleven?

De afstand tussen de komeet en de zon bedraagt morgen ruim één miljoen kilometer. Op kosmologische schaal stelt dit niets voor. Dit is namelijk drie keer de afstand aarde-maan. Maar u moet begrijpen dat de zon 400 keer groter is dan de maan. Het uitzicht vanaf het oppervlak van komeet ISON moet er op dit moment indrukwekkend uitzien.

Op dit moment is de zon onrustig. Er worden regelmatig zonnevlammen en plasmawolken uitgestoten. In 2007 zagen astronomen dat een plasmawolk van de zon de staart van komeet Encke afrukte. Dit zou morgen ook kunnen gebeuren, aangezien de afstand tussen ISON en de zon kleiner is dan tussen Encke en de zon in 2007. Hoewel de komeet zijn staart kan verliezen, zal de kern van de komeet niet vernietigd worden. Daarvoor is het gas in de plasmawolk niet dicht genoeg.

Foto: Waldemar Skorupa (via Spaceweather.com).
Foto: Waldemar Skorupa (via Spaceweather.com).
Maar wat is een komeet nu eigenlijk?

Goede vraag! Gelukkig is er Wikipedia om het één en ander uit te leggen. Kort gezegd: een komeet is een overgebleven brokstuk van de vorming van het zonnestelsel. Kometen hebben geen normale, ronde baan om de zon, zoals de aarde. Dit betekent dat ze eens in de zoveel tijd dicht langs de zon vliegen en vervolgens lange tijd bivakkeren in de verre Oortwolk. U begrijpt wel dat het erg koud is in de Oortwolk en dat het dichter bij de zon warmer is. Wanneer een komeet de zon nadert, begint het ijs op het oppervlak te sublimeren (van vaste stof naar gas). Dit is te zien in de vorm van een staart.

Meer vragen over kometen of over komeet ISON? Stel uw vraag onder dit artikel!

Bronmateriaal

Scientias.nl & SOHO

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd