Nabije ster Wega lijkt een gloeiendhete planeet te bezitten

Het kan zelfs de op één na warmste exoplaneet zijn die tot op heden is ontdekt!

Wega is een ster in het sterrenbeeld Lier. Het is één van de helderste sterren aan de nachtelijke hemel en bevindt zich op ‘slechts’ 25 lichtjaar afstand van de aarde. Onderzoekers hebben nu in een nieuwe studie aanwijzingen gevonden dat deze nabije ster mogelijk een planeet herbergt. En niet zomaar één; een gigantisch, gloeiendheet exemplaar dat misschien zelfs de één na warmste exoplaneet is die tot op heden is ontdekt.

Wega
De ster Wega is relatief gemakkelijk te onderzoeken. “De ster is helder genoeg zodat je ‘m zelfs in schemering kunt waarnemen, wanneer andere sterren door zonlicht worden overstemd,” zegt onderzoeker Samuel Quinn. Toch hebben onderzoekers nog geen enkele planeet in een baan rondom de befaamde ster gevonden. Hoe dat kan? Wega is wat wetenschappers een zogenoemde A-type ster noemen; de naam voor objecten die groter, jonger en veel sneller ronddraaien dan onze eigen zon. Wega roteert bijvoorbeeld elke 16 uur om zijn as – veel sneller dan de zon die daar 27 aardse dagen voor nodig heeft. “Dit razende tempo kan het voor wetenschappers moeilijk maken om nauwkeurige gegevens te verzamelen over de beweging van de ster en van alle planeten in een baan eromheen,” aldus Quinn.

Een planeet?
Maar onderzoekers zijn nu toch iets op het spoor. In de studie bogen ze zich over een decennium aan gegevens van de ster, verzameld door het Fred Lawrence Whipple Observatory gelegen in de Amerikaanse staat Arizona. In het bijzonder was het team op zoek naar een ‘verklikkerlichtje’ dat zou wijzen in de richting van een mogelijke planeet. En in de data troffen ze inderdaad een merkwaardig signaal aan. Een signaal dat zou zomaar eens een onbekende, exotische wereld rondom Wega kan zijn.

Hete Neptunus
Volgens het team zou het goed kunnen dat er een zogenaamde ‘hete Neptunus’ rondom Wega cirkelt. Een hete Neptunus is een exoplaneet ter grootte van onze eigen Neptunus, die vrij dicht rond zijn moederster draait. “De planeet is minstens zo groot als Neptunus – of kan zich mogelijk zelfs meten met Jupiter – en zou dichter bij Wega staan dan Mercurius bij onze zon,” verduidelijkt onderzoeker Spencer Hurt. De exoplaneet bevindt zich mogelijk zelfs zo dicht bij Wega, dat een jaar op de planeet er maar 2,5 aardse dagen duurt. Ter vergelijking; de dichtstbijzijnde planeet bij onze zon – Mercurius – doet er 90 dagen over om een rondje rond de zon te voltooien.

Artistieke impressie van exoplaneet KELT-9b, momenteel de heetste bekende exoplaneet. Mogelijk lijken KELT-9b en de hypothetische planeet rondom Wega sterk op elkaar. Afbeelding: NASA/JPL-Caltech

Dat de exoplaneet zo dicht bij zijn moederster staat, betekent tegelijkertijd dat de temperaturen er behoorlijk hoog kunnen oplopen. Sterker nog, de onderzoekers voorspellen dat de planeet zelfs de op één na warmste exoplaneet zou kunnen zijn die tot op heden is ontdekt. De oppervlaktetemperaturen zouden er rond de 3000 graden Celsius kunnen liggen. “De planeet zou mogelijk opgeblazen worden als een ballon,” zegt Quinn. “Zelfs ijzer zou in zijn atmosfeer in gas veranderen.”

Bestuderen
Of de planeet daadwerkelijk bestaat, is nog niet geheel zeker. De onderzoekers hebben nog veel werk te verzetten voordat ze definitief kunnen stellen dat ze de verzengende planeet hebben ontdekt. Iets waar ze wel op hopen. “Het zou heel spannend zijn om een planeet rond Wega te vinden,” zegt Quinn. “Dit biedt namelijk mogelijkheden voor toekomstige karakterisering op een manier die niet mogelijk is bij planeten die rond zwakkere sterren cirkelen.” Bovendien zijn er tot nu toe nog maar weinig planeten ontdekt die rond sterren cirkelen die zo helder en zo dicht bij de aarde staan als Wega. Het betekent dat als er planeten rond de ster zijn, wetenschappers ze heel gedetailleerd kunnen bestuderen.

De onderzoekers zien het rooskleurig in. Sterker nog, het zou zomaar kunnen dat er nog andere exotische werelden zich in de buurt van Wega verscholen houden. “Dit is een enorm systeem, veel groter dan ons eigen zonnestelsel,” zegt Hurt. “Er kunnen in dat hele systeem ook andere planeten zijn. Het hangt er maar net van af of we in staat zijn om die te detecteren.”

Bronmateriaal

"A giant, scorching-hot planet may be orbiting the star Vega" - University of Colorado Boulder

Afbeelding bovenaan dit artikel: Stephen Rahn via Wikimedia Commons

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd