NASA stelt lancering van James Webb-telescoop opnieuw uit

De lancering staat nu gepland voor oktober 2021: een slordige 14(!) jaar later dan oorspronkelijk gehoopt.

NASA heeft een nieuwe lanceerdatum geprikt voor ruimtetelescoop James Webb. De telescoop moet nu 31 oktober 2021 de lucht ingaan. En daarmee is de lanceerdatum die NASA in 2018 nog heel overtuigend prikte – 30 maart 2021 – definitief van tafel en loopt de missie opnieuw vertraging op.

Corona
Vorige maand liet NASA al voorzichtig doorschemeren dat de lanceerdatum van 30 maart 2021 niet haalbaar was. En nu is het dus definitief. Dat de lancering opnieuw wordt uitgesteld heeft twee redenen. Zo zijn er nog enkele ‘technische uitdagingen’ die NASA het hoofd moet zien te bieden en dat kost extra tijd. Daarnaast gooit ook de coronacrisis roet in het eten. Zo kunnen er bijvoorbeeld minder mensen tegelijkertijd aan de telescoop werken.

“Webb is het meest complexe ruimteobservatorium ooit en blijft onze grootste wetenschappelijke prioriteit,” laat Thomas Zurbuchen namens NASA weten. “En we hebben hard gewerkt om ook tijdens de pandemie vooruitgang te boeken. Het team blijft zich focussen op de nog te bereiken mijlpalen en het vinden van technische oplossingen die ons helpen om de nieuwe lanceerdatum te halen.”

Uitstel
Het is zeker niet de eerste keer dat ruimtetelescoop James Webb met vertraging te maken krijgt. In eerste instantie verwachtte NASA nog dat de telescoop ergens tussen 2007 en 2011 gelanceerd kon worden. Maar naarmate het werk aan de telescoop vorderde, werd wel duidelijk dat de bouw ervan een stuk lastiger was dan gedacht en NASA zag zich herhaaldelijk gedwongen om de lancering uit te stellen. Eerst naar 2013. Later naar 2018. En toen het voorjaar van 2019. Nog wat later mei 2020. Daarna voorjaar 2021 en nu lijkt het dus herfst 2021 te worden.

8,8 miljard
Maar James Webb wordt niet alleen geplaagd door enorme vertragingen. De telescoop is bovendien veel duurder uitgevallen dan gehoopt. Waar de kosten eerder begroot werden op tussen de 1 en 3,5 miljard dollar, gaat de telescoop volgens de laatste schattingen uiteindelijk zo’n 8,8 miljard kosten. Hoewel de lancering van de telescoop nu weer met zes maanden is uitgesteld, verwacht NASA niet dat de kosten de grens van 8,8 miljard zullen overstijgen. “Afgaand op de huidige projecties verwachten de deskundigen dat het resterende werk binnen het nieuwe schema en zonder dat er aanvullende middelen vereist zijn, kan worden voltooid,” aldus Gregory Robinson, namens NASA.

Dat de kosten zo hoog oplopen en er zoveel meer tijd nodig is om de telescoop te ontwikkelen, heeft alles te maken met het feit dat James Webb een bijzonder complex observatorium is. Zo bestaat de hoofdspiegel bijvoorbeeld uit achttien afzonderlijke spiegels die zich samen als één grote spiegel moeten gedragen. Ook de enorme omvang van de telescoop brengt uitdagingen met zich mee. Zo moet de telescoop om in de vijf meter brede neus van een draagraket te passen, zorgvuldig worden opgevouwen om vervolgens later in de ruimte – op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde – weer te worden uitgevouwen. Eenmaal volledig uitgeklapt heeft de telescoop – die naast een 6,5 meter hoge hoofdspiegel ook enorme zonnepanelen bezit – ongeveer dezelfde omvang als een tennisveld.

WIST JE DAT..
..het niet veel gescheeld had of de James Webb-telescoop was er helemaal niet geweest? Nadat men in 2004 was begonnen met de ontwikkeling van de telescoop, werd in de jaren erna al snel duidelijk dat het een veel duurder project werd dan verwacht. En in 2011 stelde een commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden voor om de telescoop te schrappen. Op dat moment was er echter al miljarden gespendeerd aan de ontwikkeling van vereiste nieuwe technologieën. De telescoop overleefde het voorstel en er werd een nieuw routeplan uitgestippeld en een nieuw budget opgesteld. Tot op heden blijft NASA aardig binnen dat budget. Maar de lanceerdatum die in 2011 werd voorgesteld – ergens in 2018 – ligt inmiddels alweer een tijdje achter ons.

Testen
Na jaren hard werken staat de James Webb-telescoop inmiddels in elkaar. Maar de komende maanden moeten de verschillende elementen ervan nog uitgebreid worden getest. En daarbij gaat men niet over één nacht ijs. Want als slechts één element aan boord van de 8,8 miljard dollar kostende telescoop niet naar behoren werkt, kan dat een enorme impact hebben op de missie.

Verwachtingen
En dus moeten we geduld hebben. Maar de telescoop is – als deze alle verwachtingen waarmaakt – het wachten waard. De James Webb-telescoop is namelijk de krachtigste ruimtetelescoop die ooit is gebouwd en naar verwachting zelfs in staat om het licht van enkele van de eerste sterren en sterrenstelsels op te vangen en meer inzicht te geven in hoe het universum er relatief kort na het ontstaan uitzag. Daarnaast zal de telescoop de atmosfeer van exoplaneten uit gaan pluizen, op zoek naar sporen van leven. Ook worden er spectaculaire ruimtefoto’s verwacht.

Die prachtige beelden en mogelijk revolutionaire data hoeven we overigens ook in 2021 waarschijnlijk niet te verwachten. Het kan namelijk wel enkele maanden duren voor James Webb – nadat deze gelanceerd is – daadwerkelijk operationeel is. Voor nu zit er dan ook weinig anders op dan geduld te hebben én heel hard te hopen dat NASA de nieuwe lanceerdatum haalt.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd