Daarvoor waarschuwen onderzoekers van de universiteit Utrecht.
De zeespiegel stijgt. Het is voor een groot deel te herleiden naar de Groenlandse en Antarctische ijskappen die door toedoen van de opwarming van de aarde, smelten. Op dit moment wordt er intensief onderzoek gedaan naar de zeespiegelstijging die ons te wachten staat. En in de meeste gevallen gaan onderzoekers daarbij uit van de gemiddelde bijdrage die de Groenlandse en Antarctische ijskappen aan die zeespiegelstijging leveren. De Utrechtse onderzoekers hebben het echter over een andere boeg gegooid, zo legt onderzoeker Renske de Winter uit. “Wij hebben gekeken naar de totale range van ijsdynamische bijdrage van de ijskappen van Groenland en Antarctica, inclusief bijdragen aan zeespiegelstijging die deze eeuw niet ondenkbaar zijn, maar wel een kleine kans hebben.”
Extremen
In feite keken de onderzoekers dus naar extreme, maar niet ondenkbare scenario’s. En de resultaten zijn schrikbarend. Zo kan een sterke afname van de massa van de Antarctische ijskap binnen tachtig jaar leiden tot regionale zeespiegelstijgingen (zie kader) van wel 1,8 meter.
Daarmee schetsen de onderzoekers in hun paper een heel ander beeld dan het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change, onderdeel van de VN) eerder in haar rapporten deed. Het panel schatte eerder dat de zeespiegel in het jaar 2100 globaal gemiddeld ongeveer 80 centimeter hoger zou uitkomen. “Wanneer je omstandigheden in voorspellingen in een grafiek wilt weergeven, heb je te maken met de zogenaamde normaalverdeling,” vertelt De Winter. “Het IPCC kijkt vooral naar de meest aannemelijke omstandigheden, waarbij er consensus is dat deze gaat optreden. Wij hebben gekeken naar de uitlopers van de grafiek die een kans van tien procent of kleiner hebben en de gevolgen daarvan op regionale zeespiegel.”
Tien procent
Maar is dat niet een beetje doemdenken? De Winter stelt van niet. “Tien procent kans lijkt heel klein, maar om Nederland te beschermen voor overstromingen moeten de duinen en dijken wettelijk een storm met een kans van 0,0001% kunnen doorstaan. Ten opzichte daarvan hebben deze zeespiegel projecties een veel grotere kans om daadwerkelijk op te treden.”
Hoewel Nederland dus naar schatting ng deze eeuw te maken kan krijgen met een zeespiegelstijging van wel 1,5 meter, is dat niet het land waar De Winter zich de meeste zorgen over maakt. Ze wijst erop dat wij behoorlijk goed op een stijgende zeespiegel zijn voorbereid “omdat we een geschiedenis hebben waarin we ons moeten verdedigen tegen overstromingen”. Voor veel andere landen is dat heel anders. “Voor laaggelegen en dichtbevolkte gebieden zoals de Mekongdelta in Vietnam, dat ook nog eens te maken heeft met extreme bodemdaling, zal de stijgende zeespiegel een veel groter probleem vormen.”
