Nederlandse bodem zakt vooral in het westen en in veen- en kleigebieden steeds verder weg

Klimaatverandering lijkt grotendeels de boosdoener van deze versnelde bodemdaling.

“Dat de bodem van Nederland zakt vermoedden we al, maar het is nu voor het eerst gemeten door het hele land,” laten onderzoekers van het Nederlands Centrum voor Geodesie en Geo-Informatica (NCG) weten. Zij brachten de bodemdaling van Nederland nauwkeurig in kaart. En uit de bevindingen blijkt dat vooral de mensen die in het westen en in veen- en kleigebieden wonen steeds verder de grond in zakken.

Interactieve kaart
De onderzoekers gebruikten satellietradars, GPS en zwaartekrachtmetingen om een interactieve landkaart samen te stellen. Deze interactieve kaart kun je via bodemdalingkaart.nl bezichtigen. De kaart toont de verschillende grondsoorten die in Nederland voorkomen. Daarnaast zijn ook de locaties van olie- en gasvelden aangestipt. Hierdoor valt er nauwkeurig te bepalen wat de oorzaak van het wegzakken van de bodem precies is.

Diepe oorzaken
Dankzij de interactieve kaart hebben de onderzoekers voor het eerst meer inzicht gekregen in de werkelijke oorzaken van de bodemdaling. Zo weten we bijvoorbeeld dat gaswinning – dat onder de noemer ‘diepe oorzaken’ wordt geschaard – een grote rol speelt. Maar er gebeurt ook een hele hoop in de bovenste paar meters van onze bodem. En dat laatste kon tot nu toe niet goed gemeten worden.

De verwachte bodemdaling als we niet ingrijpen. Afbeelding: Nederlands Centrum voor Geodesie en Geo-Informatica (NCG)

Klimaatverandering
Uit de nieuwe resultaten blijkt echter dat die ‘ondiepe’ bodemdaling op verschillende plekken in Nederland zelfs groter is dan de bekende diepe oorzaken. Dit is vooral goed terug te zien in het westen en in de veen- en kleigebieden. Afgelopen zomer kampten tientallen mensen met scheuren en verzakkingen in hun huizen, veroorzaakt door droogte. “Klimaatverandering lijkt een grote rol te spelen bij de versnelde bodemdaling,” zeggen de onderzoekers. Door relatief warme zomers, drogen veenbodems meer uit, waardoor er snellere bodemdaling optreedt. En dit is een onomkeerbaar proces: het veen oxideert, waardoor er ook meer CO2 vrijkomt in de atmosfeer.

Volgens onderzoeksleider Ramon Hanssen schept de interactieve kaart een helder beeld van de ernst van de situatie. “Als de bodemdaling doorzet in het huidige tempo, kan dit leiden tot een enorme schade aan de historische binnensteden,” zegt hij. Deze schade kan volgens het Planbureau voor de Leefomgeving zelfs oplopen tot 22 miljard euro in 2050. Echter kan de kaart ook gebruikt worden om in te grijpen. Zo kunnen waterschappen dankzij de metingen bijvoorbeeld beter anticiperen op periodes van droogte.

Bronmateriaal

"Nederlandse bodem zakt meer dan verwacht" - Nederlands Centrum voor Geodesie en Geo-Informatica (NCG)

Afbeelding bovenaan dit artikel: MichaelGaida / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd