Na drie jaar onderzoek heeft Steven van Benthem, promovendus aan de Universiteit Utrecht de oorzaak van de dodelijke aardbeving in Haïti (in 2010) ontdekt. Ook toont hij aan dat het Caribisch gebied kwetsbaar blijft voor aardbevingen.
Onze aarde bestaat uit een aantal grote platen. De grote Noord-Amerikaanse en Zuid-Amerikaanse platen of aardschollen bewegen ten opzichte van de Caribische Plaat met twee centimeter per jaar naar het westen. Deze verschillen in snelheid leiden tot vervorming van de aardkorst en dus tot aardbevingen.
Grootste spanning
Tijdens zijn onderzoek keek Van Benthem naar de krachten die op de Caribische plaat worden uitgeoefend. Hiertoe maakte hij een fysisch model van de Caribische plaat. Zo blijkt dat de belangrijkste krachten worden veroorzaakt door duwen, trekken en langsschuren van de naastliggende platen, zoals het Bahama’s-plateau en het Cocosplateau die ‘botsen’ met de Caribische plaat. Uit het onderzoek blijkt verder dat momenteel de grootste spanning te vinden is in Noord-Panama. Bij de Beneden-windse eilanden is de spanning vrij laag.
Scheuren
Tijdens het onderzoek kwam Van Benthem erachter dat de aardmantel onder de Caribische plaat heel langzaam stroomt, dit komt onder meer doordat de bodem van de Pacifische en Atlantische oceaan wegzinkt onder het gebied. De restanten van deze ‘subductie’ worden zichtbaar in de resultaten van CT-scans van diepere lagen in de aarde. Door een constructie van de afgelopen 140 miljoen jaar ontdekte Van Benthem een niet eerder ontdekte rand en twee grote scheuren in en langs de weggezonken oceaanplaat.
Dankzij de zijdelingse beweging van de platen van oost naar west en de diepe Noord-Amerikaanse plaat en de nieuwe ontdekking van Van Benthum werd duidelijk dat dit samen een belangrijke oorzaak is voor de vervorming en rotaties in het noordelijk Caribisch gebied. Ook de andere eilanden in de buurt van Haïti, zoals St. Maarten en Saba blijven dus kwetsbaar voor aardbevingen.
