In sommige culturen is het heel normaal dat mannen zorg dragen voor de kinderen van hun zus. Evolutionair lijkt dat niet zo handig: kan hij niet beter investeren in zijn eigen kinderen (eigen genen)? Een nieuw onderzoek laat zien van niet: investeren in neefjes en nichtjes loont vaker dan gedacht!
Uit eerder onderzoek was al gebleken dat het voor een man loont om in zijn nichtjes en neefjes te investeren, wanneer hij van minder dan één op de vier kinderen van zijn vrouw de biologische vader is. Maar wetenschappers konden daar weinig mee: minder dan één op de vier is zo weinig dat het voor mannen dan maar zelden zou lonen om in hun neefjes en nichtjes te investeren. En dat terwijl het in sommige culturen toch heel veel gebeurt.
Genen
Met behulp van een nieuw wiskundig model stellen onderzoekers nu vast dat het ook bij een groter percentage biologische kinderen kan lonen om in de kinderen van de zus te investeren. Het model toont aan dat het waarschijnlijker is dat de man zijn genen middels de kinderen van zijn zus doorgeeft dan via zijn eigen kinderen, wanneer minder dan de helft van de kinderen van zijn vrouw zijn biologische kinderen zijn.
Mutatie
Het klinkt heel ingewikkeld, maar onderzoeker Alan Rogers van de universiteit van Utah legt het graag uit. “Stel je voor dat er een mutatie is die mannelijke dragers behulpzamer maakt en ervoor zorgt dat ze investeren in de kinderen van hun zussen. Als die man in een samenleving leeft waarin de meeste kinderen van zijn vrouw van andere mannen zijn, dan zal dit gen in niet veel van de kinderen van zijn vrouw voorkomen. Een man hoeft daarbij nog niet eens te weten of hij de vader is van de kinderen van zijn vrouw, maar hij weet wel dat zijn zus en hij dezelfde moeder hebben. Dus dit gen kan in feite in meer kinderen van zijn zus (dan in zijn eigen kinderen, red) voorkomen. Dus na verloop van tijd komt dit gen frequenter voor, omdat mannen zich steeds meer gaan richten op het verbeteren van de overlevingskansen van de kinderen van hun zus: de kinderen die een grotere kans hebben om dat gen bij zich te dragen.”
Verwantschap
Het onderzoek toont aan dat het veel aannemelijker is dan gedacht voor een nichtje of neefje om nauwer verwant te zijn aan een man dan de kinderen van de vrouw van die man. Het onderzoek verklaart een hoop. “Mannen investeren op heel veel verschillende manieren in kinderen: ze zorgen ervoor, voeden ze en laten redmiddelen achter wanneer ze sterven. Maar in sommige samenlevingen investeren mannen meer in de kinderen van hun zussen dan in die van hun vrouwen. Antropologen hebben zich tientallen jaren afgevraagd waarom.” En dit onderzoek schept duidelijkheid. “In veel samenlevingen waar vreemdgaan de norm is, delen mannen mogelijk niet zoveel genen met de kinderen van hun vrouwen. Er is minder twijfel over het verwantschap met de kinderen van hun zus. Dit suggereert een interessante hypothese: misschien heeft natuurlijke selectie het in de hand gewerkt dat mannen direct investeren in mensen die genetisch aan ze verwant zijn.”
Het onderzoek kan volgens Rogers ook verklaren waarom het in de meeste culturen heel gebruikelijk is om familieleden te helpen. “Mensen zijn wereldwijd aardig voor hun familie en ik denk dat selectie daar iets mee te maken heeft.”
