Neutronenster met zwart gat-achtige jets ontdekt

neutronenster

Zwarte gaten zijn blijkbaar niet de enige objecten in het universum die in staat zijn om krachtige jets of straalstromen te produceren.

Wetenschappers hebben een neutronenster ontdekt die krachtige straalstromen produceert. Lang werd gedacht dat dergelijke straalstromen enkel door zwarte gaten kunnen worden geproduceerd, maar de neutronenster bewijst dat dat niet klopt. “Het plaatst neutronensterren in een nieuw licht,” stelt onderzoeker James Miller-Jones. “Het toont aan dat ze soms straalstromen kunnen produceren die ongeveer net zo sterk zijn als de straalstromen afkomstig van zwarte gaten.”

Over de ster
De ster in kwestie draagt de naam PSR J1023+0038. Het is een neutronenster. “Deze ontstaan wanneer een zware ster door zijn brandstof heen is en verandert in een supernova waarbij de kern van de ster ineenstort,” vertelt Miller-Jones. “Neutronensterren hebben doorgaans een massa die 1 tot 1,5 keer groter is dan de massa van de zon en ze zijn slechts 10 tot 15 kilometer breed, dus hun dichtheid is enorm.”

Dubbelster
Soms maken neutronensterren deel uit van een dubbelstersysteem. “Gas kan dan van de andere ster vandaan stromen, richting de neutronenster,” vertelt onderzoeker Adam Deller. De neutronenster trekt het gas – met zijn enorme zwaartekracht – naar zich toe. Maar een deel van dat gas verlaat de neutronenster weer middels straalstromen of jets (zie afbeelding hieronder). Dat is wat er in het geval van PSR J1023+0038 gebeurt.

Afbeelding: ICRAR.
Afbeelding: ICRAR.

Lang werd gedacht dat de straalstromen van een neutronenster niet zo heel indrukwekkend waren. Zeker niet in vergelijking met de straalstromen van een zwart gat. Net als een neutronenster kan ook een zwart gat vergezeld gaan door een ster waar deze materie van ‘steelt’. “Zwarte gaten werden eerder gezien als de koningen van de krachtige straalstromen, zelfs wanneer ze maar een klein beetje materiaal van de ster die ze vergezelt ontvangen.” PSR J1023+0038 vertelt echter een heel ander verhaal. “De straalstromen zijn bijna net zo sterk als de straalstromen die je bij een zwart gat verwacht.”

Bronmateriaal

"Super Star takes on Black Holes in Jet Contest" - ICRAR.org
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door ICRAR.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd