Een dag op aarde duurt 23,934 uur. Dit is relatief makkelijk te berekenen. Dit geldt niet voor een dag op Saturnus.
Voor een planeet als de aarde of Mars is het vrij makkelijk om de lengte van een dag te berekenen. Kijk vanaf een bepaald moment naar de zon en start de stopwatch. Wanneer de zon een dag later op exact dezelfde plek staat, zet je de stopwatch uit. Je weet nu de lengte van een dag.
Het kan ook vanuit de ruimte. Kies een bepaald gebied, bijvoorbeeld Olympus Mons op Mars, start de klok en bereken hoe lang het duurt voordat de grote schildvulkaan terug is op dezelfde plek.
Bij een gasplaneet – zoals Saturnus – is het lastig, omdat de atmosfeer duizenden kilometers hoog is. Hierdoor kunnen astronomen niet zomaar een plek op het oppervlak vinden. Ook is het niet slim om het wolkendek te observeren, omdat bepaalde wolken en stormen sneller of langzamer roteren dan het oppervlak.
Magnetische velden
Gelukkig is er een alternatief voor gasplaneten. Gasplaneten hebben magnetische velden, die tot ver in de ruimte reiken. De magnetische velden van Jupiter en de aarde wiebelen als een hoelahoep om de planeet. Eén woebel wordt gezien als één dag. Deze vlieger gaat op voor zowel Jupiter als de aarde.
Helaas heeft weinig nut om met een magnetometer – een instrument om magnetische velden te zien – naar Saturnus te staren. Het magnetische veld van Saturnus wiebelt niet als een hoelahoep, maar draait gelijkmatig om de planeet. Hierdoor kunnen wetenschappers geen grip krijgen op de daglengte en tasten zij in het duister.
10,6 tot 10,8 uur
Een dag op Saturnus duurt waarschijnlijk 10,6 tot 10,8 uur. Vorig jaar kwamen onderzoekers uit op 10 uur, 32 minuten en 45 seconden. De daglengte lijkt – op basis van gegevens van het magnetische veld – te variëren. Mogelijk zorgt ‘iets’ in de atmosfeer ervoor dat het signaal van het magnetische veld wordt verstoort. Maar wat? Dat is momenteel nog onduidelijk.
Cassini probeert het
In het laatste stadium van de Cassini-missie vliegt het ruimtevaartuig 22 keer tussen de atmosfeer en de binnenste ring. Dit gebied is niet eerder verkend. Wie weet lukt het astronomen dan om eindelijk de rotatiesnelheid te achterhalen. “Eind mei 2017 weten we of we het mysterie kunnen oplossen”, concludeert wetenschapper Michele Dougherty, hoofdonderzoeker van de magnetometer aan boord van Cassini.
