Het betekent dat zoogdieren niet met gigantische dinosaurussen concurreerden, maar met elkaar.
Kijken we naar de geschiedenis van zoogdieren, dan zien we dat deze klasse pas na het uitsterven van de dinosaurussen diversifieerden, qua formaat een stuk groter werden en nieuwe levenswijzen verkenden. Het is daarom verondersteld dat de roofzuchtige en gigantische dino’s de grootste concurrenten van zoogdieren waren. Pas toen zij 66 miljoen jaar geleden uitstierven, konden zoogdieren gedijen. Maar een nieuwe studie zet die aanname nu op de tocht.
Zoogdieren
“Er bestonden veel opwindende soorten zoogdieren in de tijd van de dinosauriërs,” begint onderzoeker Elsa Panciroli. “Denk aan zweefvliegende, zwemmende en gravende soorten. Maar geen van deze zoogdieren behoorden tot de moderne groepen. Ze komen allemaal van vroegere takken in de zoogdierenboom.” De meeste zoogdiersoorten die tegenwoordig leven, vinden hun oorsprong in groepen die 66 miljoen jaar geleden explosief begonnen te groeien. En dat is precies op het moment dat een meteorietinslag op noodlottige wijze een einde maakte aan het dino-tijdperk.
In de schaduw
Oorspronkelijk werd gedacht dat zoogdieren vóór deze grote massa-extinctie in de schaduw van de dino’s leefden. Ze werden in de weg gezeten door deze gigantische reptielen, die hun plekjes overal al hadden opgeëist. Hierdoor bleven zoogdieren relatief klein en hadden ze geen specifieke voedingspatronen of levensstijlen. Pas toen de dinosaurussen waren verdwenen, floreerden de zoogdieren.
Fossielen
Om te gaan begrijpen of dat inderdaad te maken had met het uitsterven van dinosaurussen of dat er toch iets anders aan ten grondslag lag, besloten onderzoekers in de studie oeroude zoogdierfossielen aan een grondige inspectie te onderwerpen. Hierdoor kregen de onderzoekers een beter beeld van hoe beperkt verschillende groepen zoogdieren waren in hun evolutie vóór en na de massa-extinctie. Het leidt tot een interessante en vernieuwende blik op de evolutie van zoogdieren. Want uit de resultaten blijkt dat het niet de dinosaurussen, maar mogelijk andere zoogdieren waren die onze verre voorouders letterlijk klein hielden.
Concurrentie
De beperkingen waar zoogdieren mee kampten zouden dus niet zijn veroorzaakt door de roemrijke dino’s, maar door naaste verwanten. Zoogdieren concurreerden dus eigenlijk met elkaar. “Er is geen reden om te denken dat dinosaurussen selectief zouden concurreren met alleen deze zoogdieren en andere wel zouden laten gedijen,” verklaart onderzoeker Neil Brocklehurst. “In plaats daarvan lijkt het erop dat zoogdieren werden tegengehouden door andere groepen zoogdieren.” Bovendien wogen de meeste zoogdieren die zij aan zij met de dino’s leefden, minder dan 100 gram. “Dat is kleiner dan elke andere niet-vliegende dinosaurus,” onderstreept onderzoeker Gemma Benevento. “Daarom zouden deze kleinste zoogdieren waarschijnlijk geen directe concurrenten van dinosaurussen zijn geweest.”
Massa-extinctie
De grote vraag is dan natuurlijk hoe het kan dat zoogdieren pas begonnen te groeien en floreren nadat de dinosaurussen 66 miljoen jaar geleden van de aardbol werden geveegd. En ook daar hebben de onderzoekers een antwoord op. Veel zoogdiersoorten stierven namelijk tegelijkertijd met de dino’s uit en waren tevens de dupe geworden van de desastreuse meteorietinslag. Het uitsterven van deze groepen zoogdieren baande vervolgens de weg vrij voor het succes van moderne zoogdieren.
De studie wijst dus op een complexer hoofdstuk in het verhaal van zoogdieren; het openbaart hun onderlinge concurrentie in het verleden. En dat is interessant, omdat het indruist tegen de heersende theorieën. De onderzoekers benadrukken dan ook het belang van het testen en heroverwegen van al lang bestaande en gevestigde ideeën over evolutie met behulp van nieuwe methoden. Want je weet maar nooit wat je tegenkomt…
