In drie minuten tijd kan de bij zich van zo’n 15.000 pollen ontdoen.
Een bij heeft bijna drie miljoen haren en die zitten zeer regelmatig helemaal vol met pollen. Want een bij kan tot wel 30 procent van zijn eigen lichaamsgewicht aan pollen met zich mee torsen. Natuurlijk moeten die pollen er – eenmaal aangekomen bij de korf – ook weer af. Maar hoe doen bijen dat eigenlijk?
De beelden
Om een antwoord te krijgen op die vraag, hebben onderzoekers bijen met behulp van een supersnelle camera gefilmd terwijl ze zichzelf reinigden.
Uit het filmpje blijkt onder meer dat bijen er een “voorgeprogrammeerde schoonmaakroutine hebben”, zo vertelt onderzoeker Marguerite Matherne. “Zelfs als ze niet heel vies zijn, vegen ze eerst zo’n twaalf keer over hun ogen, met elk pootje zes keer. De eerste veeg is het meest efficiënt en ze hoeven hetzelfde deel van het oog nooit twee keer te poetsen.”
Ogen
De haren van de bij bedekken het complete lichaam. Ze bevinden zich zelfs op de ogen. De afstand tussen de oogharen is net zo groot als de pollen die de bijen het vaakst verzamelen. Hierdoor blijven de pollen boven het oog hangen en zijn de voorpootjes in staat om door die haren heen te kammen en de deeltjes te verzamelen.
Pootjes
De pootjes van de bij zijn veel hariger en de dichtheid van de haren is tot wel vijf keer groter dan op de ogen. Hierdoor kan de bij met elke beweging van de voorpootjes heel veel pollen verzamelen. Wanneer die pollen er weer af moeten, maken de mond en andere pootjes van de bij eerst de voorpootjes schoon. Als die voldoende schoon zijn, gaat de bij verder met de ogen.
De vraag hoe een bij zichzelf schoonmaakt, lijkt misschien ludiek. Maar zo is ‘ie zeker niet bedoeld. Bijen wereldwijd hebben het moeilijk en daarom willen onderzoekers zoveel mogelijk over de organismen te weten komen. Daardoor krijgen we een beter beeld van hun gedrag en kunnen we ze wellicht beter beschermen. Tevens kan het nieuwe inzichten opleveren die gebruikt kunnen worden om kunstmatige bestuivers te ontwikkelen.
