Engelse wetenschappers hebben een slim mes ontwikkeld dat ze direct kan vertellen of het weefsel waarin ze snijden kankercellen bevat of niet. Daarmee worden laboratoriumtesten die tot wel een half uur tijd in beslag kunnen nemen, overbodig.
Voor mensen met een tumor in het lichaam is het verwijderen van die tumor vaak de enige hoop op genezing. Het is dan echter wel zaak dat de tumor helemaal verwijderd wordt en dat er geen weefsel met daarin kankercellen achterblijft. Maar het is lastig te zien welk weefsel nu kanker bevat en welk weefsel niet. Wanneer artsen echt twijfelen, wordt soms wat weefsel weggehaald en naar het laboratorium gestuurd. Terwijl de artsen op de uitslag wachten – die tot een half uur later volgt – blijft de patiënt onder algehele verdoving, zodat direct gehandeld kan worden als de uitslag binnenkomt.
Mes
Een nieuw mes, ontwikkeld door wetenschappers van het Imperial College London maakt het wachten op een uitslag overbodig. Het mes kan namelijk op het moment dat het in weefsel snijdt, vaststellen of dat weefsel kankercellen bevat of niet.
Hoe werkt het?
Het zogenoemde iKnife gebruikt een elektrische stroom om weefsel te verwarmen, waardoor het bloedverlies tijdens het snijden beperkt blijft. Tijdens het snijden komt dan wel rook vrij. Normaal gesproken wordt die rook direct afgezogen en dus verwijderd. Maar onderzoeker Zoltan Takats bedacht dat die rook wel eens belangrijke informatie kon bevatten over het weefsel waar het mes op dat moment in sneed. Verschillende soorten cellen produceren namelijk duizenden metabolieten die – afhankelijk van het type cel – in verschillende concentraties voorkomen. Door te kijken welke chemische stoffen in de rook zitten, kan dus achterhaald worden uit welke soort cellen het weefsel bestond.
Databank
De onderzoekers verzamelden 302 stukjes weefsel en achterhaalden de eigenschappen van weefsels die kankervrij waren en weefsels die kanker bevatten. Zo ontstond een databank die het iKnife weer kon gebruiken: wanneer het mes bepaalde chemische stofjes detecteerde, kon deze de databank raadplegen om een conclusie daaraan te verbinden. En dat razendsnel: binnen drie seconden concludeert het mes of weefsel kanker bevat of niet.
De eerste experimenten met het mes zijn veelbelovend. De onderzoekers zetten het mes in tijdens 91 operaties. In alle gevallen wist het mes de juiste conclusie te trekken. “Deze resultaten vormen overtuigend bewijs dat het iKnife tijdens een breed scala aan operaties omtrent kanker kan worden ingezet,” stelt Takats. “Het mes geeft bijna direct uitsluitsel, waardoor chirurgen operaties accurater dan ooit kunnen uitvoeren. Wij denken dat het mes de kans dat kanker terugkeert kan beperken en ertoe leidt dat meer patiënten in leven blijven.”
