Aan boord van ExoMars – een lander die in 2018 richting Mars gestuurd wordt – bevindt zich een instrument dat in staat is om leven op Mars te vinden. Zelfs als dat leven beschadigd is geraakt door de straling waar het Marsoppervlak aan wordt blootgesteld. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek.
In tegenstelling tot de aarde heeft Mars geen stevige atmosfeer of sterk magnetisch veld. Dat betekent dat het Marsoppervlak amper beschermd wordt tegen straling vanuit de ruimte. Als zich op Mars micro-organismen bevinden, dan zijn deze waarschijnlijk door straling aangetast. Kunnen wij mensen die aangetaste organismen dan wel vinden? Ja, zo stellen astrobiologen nu. Sterker nog: de apparatuur die we daarvoor nodig hebben, is er al en zal tegen 2018 naar Mars worden gestuurd.
Spectrometer
De onderzoekers hebben het over de Raman-spectrometer. Deze spectrometer zal op de ExoMars-lander worden geplaatst. “Raman-spectroscopie is een zeer gevoelige en veelzijdige techniek,” legt onderzoeker Lewis Dartnell uit. “Het kan details over de mineralen in gesteenten onthullen (…) maar kan ook gebruikt worden om organische moleculen en sporen van leven te ontdekken.”
Experiment
Dartnell en zijn collega’s baseren die conclusie op experimenten. Ze namen een aantal stralingsbestendige bacteriën en keken of de Raman-spectrometer in staat was om carotenoïden op te sporen. Dit zijn moleculen die door micro-organismen gebruikt worden om zich tegen zware omstandigheden (waaronder straling) te beschermen. Wetenschappers denken dan ook dat we eventueel leven op Mars uiteindelijk aan de hand van carotenoïden gaan detecteren.
Meer straling
De onderzoekers zochten de carotenoïden in de bacteriën met behulp van de Raman-spectrometer op. Vervolgens stelden ze de bacteriën aan steeds hogere doses straling bloot. Maar de Raman-spectrometer bleef in staat om de carotenoïden op te sporen. Zelfs wanneer de straling duizend keer hoger was dan de dosis straling die een mens zou doden.
En daarmee is bewezen dat de Raman-spectrometer eventuele bacteriën op het Marsoppervlak kan detecteren. Zelfs als die bacteriën aan flinke hoeveelheden straling zijn blootgesteld en die straling hun moleculen heeft aangetast. “Wat we nu willen achterhalen, is hoe andere tekenen van leven verstoord of aangetast worden door straling. Dit is belangrijk als we willen weten naar wat voor sporen van leven we op Mars moeten zoeken.”
