Het materiaal kan onder meer gebruikt worden om zelfreinigende oppervlakken te creëren: omdat het bewegelijk is, kan stof en zand er lastig aan blijven plakken.
Materialen die onder invloed van licht in beweging komen: ze zijn er al een tijdje. Maar eigenlijk al deze materialen gaan pas bewegen als ze worden blootgesteld aan ultraviolet licht. Dat licht moet bovendien een hoge intensiteit hebben en kan het materiaal daardoor gemakkelijk beschadigen. Materialen die onder invloed van zichtbaar licht, liefst onbewerkt zonlicht, in beweging komen zijn dan ook veel interessanter. Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven en Humboldt-universiteit in Berlijn hebben nu zo’n materiaal ontwikkeld.
Plastic
Het materiaal is eigenlijk een dun laagje plastic met daarin azo-kleurstoffen (zonlichtgevoelige moleculen). Zodra het materiaal in de zon wordt gelegd, begint het spontaan en onregelmatig te wapperen.
Waarom?
Waarom het materiaal precies spontaan in beweging komt, is nog niet duidelijk. “Het lijkt een combinatie van factoren,” vertelt onderzoeker Michael Debije. “De lichtgevoelige moleculen buigen en rekken onder invloed van zichtbaar licht. Omdat deze moleculen vastgebonden zitten in het polymeer netwerk kristal resulteert dit in een soort krampachtig heen en weer bewegen van het materiaal. Er gebeurt vast nog meer – dat is wat we nu willen onderzoeken.”
Ondanks dat nog niet helemaal duidelijk is, hoe het materiaal in beweging komt, zien onderzoekers al wel verschillende toepassingen van het materiaal voor zich. Zo kan het dienst doen als zelfreinigend oppervlak. “Een oppervlak dat trilt in de zon maakt het zand en stof lastig om aan vast te blijven plakken,” legt Debije uit. De onderzoekers voorzien bijvoorbeeld zelfreinigende zonnepanelen in de woestijn waar water niet voorhanden is. En mogelijk is er nog veel meer mogelijk met het wapperende plastic. “We hebben het effect pas net ontdekt,” stelt Debije. “We verwachten dat veel onderzoekers hier opduiken en we er de komende tijd nog veel van gaan horen.”
