Al enkele dagen op rij worden in Nieuw-Zeeland – ondanks intensief testen – geen nieuwe coronapatiënten gevonden.
Het was wereldnieuws eerder deze week. De allerlaatste Nieuw-Zeelandse coronapatiënt was 48 uur op rij symptoomvrij en werd dus genezen verklaard. Geweldig nieuws, dat onthult dat de maatregelen die ook in Nieuw-Zeeland getroffen zijn om verspreiding van het virus te voorkomen, werken. Maar is Nieuw-Zeeland ook daadwerkelijk coronavrij?
Circuleren
Dat is de grote vraag. Want hoewel het feit dat de laatste coronapatiënt afgelopen maandag genezen werd verklaard, aantoont dat het land er goed in geslaagd is om verspreiding van het virus te beperken, is nog niet direct bewezen dat het virus ook echt het land uit is, zo vertelt dr. Amanda Kvalsvig, verbonden aan de universiteit van Otago en één van de adviseurs van de Nieuw-Zeelandse regering. “Het aantal coronapatiënten en het aantal herstelde coronapatiënten vertelt ons niet hoeveel mensen het virus nu nog steeds overdragen en beantwoorden niet de vraag die werkelijk belangrijk is: circuleert het virus nog steeds binnen de populatie?”
Over het algemeen zijn het namelijk niet de bevestigde coronapatiënten waar deskundigen zich zorgen over maken. Wanneer eenmaal duidelijk is dat iemand het virus heeft opgelopen, kan deze immers in quarantaine gaan, waardoor verdere verspreiding via deze persoon voorkomen wordt. “De grootste zorgen hebben we altijd gehad over de ongedetecteerde gevallen, die tot nieuwe uitbraken kunnen leiden,” stelt professor Michael Baker, verbonden aan de universiteit van Otago.
Bemoedigend
In die zin zegt het feit dat het aantal actieve coronagevallen maandag terugviel naar ‘0’ dus niet zo heel veel over hoe actief het virus nog is. “Als we ondanks dat we blijven testen geen nieuwe coronagevallen meer tegenkomen, is dat veel informatiever,” stelt Kvalsvig. “En tot zover zijn de resultaten bemoedigend.” Ook in de afgelopen twee dagen zijn er – ondanks dat er toch enkele duizenden coronatests zijn afgenomen – geen nieuwe besmettingen gemeld. En daarmee is het alweer 19 dagen geleden dat het laatste nieuwe besmettingsgeval op de radar kwam.
Eind februari wordt in Nieuw-Zeeland de eerste coronabesmetting vastgesteld. In de drie maanden die volgen, testen 1154 mensen positief. Van nog eens 350 mensen wordt sterk vermoed dat ze het virus hebben gehad. 1482 patiënten zijn genezen verklaard. 22 inwoners van Nieuw-Zeeland zijn door het virus overleden.
Versoepeling
Afgaand op de cijfers zag de Nieuw-Zeelandse overheid voldoende ruimte voor versoepeling. En afgelopen maandag werden vrijwel alle coronamaatregelen opgeheven. Iedereen kan nu weer zonder beperkingen naar het werk, naar school en gaan sporten. Ook is reizen binnen de landsgrenzen weer toegestaan en mogen Nieuw-Zeelanders weer met net zoveel mensen bijeenkomen als ze willen. Wel blijven de grenscontroles nog intact en moet een ieder die Nieuw-Zeeland binnenkomt 14 dagen in quarantaine gaan. Verder blijft het advies om regelmatig de handen te wassen, in de elleboog te hoesten en niezen en bij verkoudheidsklachten zoveel mogelijk thuis te blijven en jezelf te laten testen, van kracht. Ook worden de Nieuw-Zeelanders opgeroepen om nauwkeurig bij te houden waar ze zijn geweest, en zo het traceren van contacten in het geval van een uitbraak te vergemakkelijken.
Nieuwe gevallen
Hoewel de maatregelen flink versoepeld zijn, klinkt in de adviezen wel door dat het gevaar nog lang niet geweken is. Sterker nog: dat er binnenkort nieuwe gevallen gemeld gaan worden, staat volgens de Nieuw-Zeelandse overheid vrijwel vast. Want het lijkt weinig aannemelijk dat het virus daadwerkelijk het land uit is. Mogelijk sluimert het nog in enkele asymptomatische patiënten. “Mensen die geïnfecteerd zijn geraakt, maar geen symptomen vertonen, kunnen een bron van nieuwe infecties vormen, zeker nu ze (onder de versoepelde maatregelen, red.) mobieler kunnen worden,” stelt dr. Arindam Basu, verbonden aan de universiteit van Canterbury. “En wanneer we de wintermaanden ingaan, zullen sommige plaatsen (zoals winkelcentra en bioscopen bijvoorbeeld) te maken krijgen met grote drukte. Als je dat alles in overweging neemt, wordt de kans dat mensen met een asymptomatische infectie in contact komen met anderen en deze anderen besmetten, groter.”
Reizigers
Kvalsvig denkt echter dat het grootste gevaar ergens anders zit. “Als er nieuwe uitbraken ontstaan, zal dat hoogstwaarschijnlijk komen doordat de grenzen weer open zijn gegaan en nieuwe infecties zo het land binnen kunnen komen. We zullen nog langdurig strikte grenscontroles moeten handhaven, maar geen enkele controlemaatregel is 100 procent effectief en we kunnen er niet van uitgaan dat die maatregelen aan de grens ons veilig houden.” Baker onderschrijft dat. “COVID-19 blijft duidelijk een bedreiging zolang de pandemie voortduurt. De kans (op besmetting, red.) zal in Nieuw-Zeeland weer toenemen wanneer het aantal inkomende reizigers geleidelijk wordt opgevoerd. Ook neemt de kans op besmetting toe tijdens de komende wintermaanden, wanneer coronavirussen gemakkelijker kunnen worden overgedragen.”
Nieuw-Zeeland heeft voor nu een eerste overwinning tegen het coronavirus in de pocket. Maar van een eindoverwinning is duidelijk nog geen sprake, zo benadrukt Baker nog maar eens. “Dit was slechts de eerste veldslag in wat een langdurige oorlog tegen het virus zal worden.”
