Nieuwe aanwijzing dat bewoners van Paaseiland mogelijk prima met elkaar overweg konden

Stenen gereedschappen suggereren dat ze informatie deelden en nauw samenwerkten.

Ongeveer 900 jaar geleden arriveerden de eerste mensen op Rapa Nui, oftewel Paaseiland. Ze vestigden zich op het eiland en de populatie groeide gestaag, waardoor er uiteindelijk duizenden mensen op Paaseiland woonden. Ze vormden een complexe samenleving en richtten de inmiddels wereldberoemde, immense beelden op. De beelden – waarvan er bijna 1000 op Paaseiland te vinden zijn – vertegenwoordigen belangrijke voorouders van de bewoners van Paaseiland en zijn tot wel 21(!) meter hoog.

Ineenstorting
De complexe samenleving had het eeuwige leven niet; in een paar eeuwen tijd kelderde het aantal mensen op Paaseiland enorm. Waar naar schatting in de zestiende en zeventiende eeuw nog tussen de 10.000 en 15.000 mensen op het eiland leefden, werden er in 1722 – toen Jacob Roggeveen voet op Paaseiland zette – maar tussen de 2000 en 3000 mensen aangetroffen. Grote vraag is natuurlijk hoe het aantal mensen op Paaseiland in zo’n korte tijd kon afnemen. Daar is intensief onderzoek naar gedaan en veel studies suggereren dat de bewoners van Paaseiland hun eigen ondergang inluidden door onderlinge conflicten en uitbuiting van hun natuurlijke grondstoffen.

WIST JE DAT…

…onderzoekers zich ook al jaren afvragen hoe de bewoners van Paaseiland die enorme beelden overeind kregen? Recent onderzoek suggereert dat ze daarvoor touw gebruikten.

Samenwerking
De laatste jaren duikt er echter steeds meer bewijs op dat suggereert dat de bewoners van Paaseiland helemaal geen ruziemakers waren en ook niet onverantwoord met hun grondstoffen omsprongen. En nu is in het blad Journal of Pacific Archeology een nieuw paper verschenen dat er eveneens op lijkt te wijzen dat de bewoners van Paaseiland elkaar helemaal niet naar het leven stonden, maar juist met elkaar samenwerkten. De onderzoekers baseren zich op een analyse van de gereedschappen die de bewoners van Paaseiland gebruikten om de machtige stenen beelden te laten verrijzen. “Het idee van competitie en ineenstorting op Paaseiland kan weleens overdreven zijn,” stelt onderzoeker Dale Simpson. “Voor mij levert de beeldhouwindustrie hard bewijs dat er sprake was van samenwerking tussen families en groepen ambachtslieden.”

Eén type gereedschap
De onderzoekers bestudeerden in totaal 21 stenen gereedschappen die recent tijdens opgravingen zijn teruggevonden. De gereedschappen zijn gemaakt van basalt, een vulkanisch gesteente. En een chemische analyse van deze gereedschappen wijst uit dat ze allemaal uit dezelfde mijn komen. Het is opmerkelijk, aangezien er zeker drie plaatsen zijn waar de bewoners van Paaseiland materiaal voor hun gereedschappen konden verkrijgen. “Het merendeel van de toki (zo worden de op Paaseiland ontdekte gereedschappen genoemd, red.) kwamen van één mijnencomplex: zodra de mensen een fijne mijn vonden, bleven ze daar terugkomen,” stelt Simpson. “Dat iedereen één type gesteente gebruikt, wijst er voor mij op dat ze samenwerkten. Dat is waarom ze zo succesvol waren: ze werkten samen.”

Collega-onderzoeker Jo Anne Van Tilburg is iets voorzichtiger. “Het vrijwel exclusieve gebruik van één mijn om deze gereedschappen te maken onderschrijft het idee van een ambachtelijke specialisatie gebaseerd op informatie-uitwisseling, maar we weten in dit stadium niet of er sprake was van collaboratieve interactie.” Zo kan het ook zijn dat bewoners van Paaseiland elkaar dwongen om informatie te delen. “Menselijk gedrag is complex,” benadrukt Van Tilburg.

Bronmateriaal

"Easter Island's society might not have collapsed" - Field Museum

Afbeelding bovenaan dit artikel: Dale Simpson, Jr

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd