Wetenschappers roepen het al jaren: de zon wordt wakker, het zonnemaximum (waarin de zon het meest actief is) komt eraan! Maar ook op dit gebied geldt: een foto zegt meer dan duizend woorden en dus maakt NASA met twee prachtige foto’s de toegenomen zonneactiviteit zichtbaar.
De foto’s zijn gemaakt door het Solar Dynamics Observatory. Het observatorium houdt de zon nauwlettend in de gaten en onderzoekt onder meer het magnetisch eveld van onze ster. Ook maakt het observatorium heel veel foto’s: sinds de lancering in 2010 werden al meer dan 100 miljoen kiekjes gemaakt.
Actiever
En wanneer we sommige van die kiekjes naast elkaar leggen, krijgen we een prachtig beeld van hetgeen de zon nu bezighoudt. En dat is exact wat NASA nu heeft gedaan. De ruimtevaartorganisatie pakte er een foto uit oktober 2010 bij en legde deze naast een foto van oktober 2012. Het is heel goed te zien dat de zon een stuk actiever is dan twee jaar geleden.
Cyclus
De zon volgt een cyclus die ongeveer elf jaar duurt. Gedurende die cyclus neemt de activiteit op de zon toe (tot het zonnemaximum) en af (tot het zonneminimum). Het laatste zonneminimum vond plaats in 2008, sinds januari 2010 begint de zon weer wakker te worden en het zonnemaximum staat gepland voor volgend jaar.
Zonnevlammen
Een zonnemaximum gaat vergezeld door meer zonnevlekken en die zijn op de foto rechts goed te zien. Soms komen uit die zonnevlekken ook zonnevlammen of coronale massa-ejecties voort. De laatste tijd horen we daar steeds vaker van. Zo produceerde de zon in juli van dit jaar nog de grootste zonnevlam sinds jaren. En in augustus spuugde de zon een stroom geladen deeltjes met extreme snelheid uit. Stuk voor stuk aanwijzingen dat de zon zich klaarmaakt voor nog meer spektakel.
Een actievere zon is dus een heel natuurlijk verschijnsel. Toch wil dat niet zeggen dat we er op aarde niets van meekrijgen. Geladen deeltjes die door de zon worden uitgespuugd kunnen botsen met het magnetisch veld van de aarde en dat resulteert in een fraai poollicht. Maar een actievere zon kan ook negatieve gevolgen hebben. Zo kunnen geladen deeltjes satellieten verstoren en ervoor zorgen dat communicatie- en elektriciteitsnetwerken uitvallen. Zulke heftige zonnestormen zijn echter vrij zeldzaam.
