Nieuwe Jupiterachtige planeet is warmer dan de meeste sterren

Met een oppervlaktetemperatuur van circa 4.300 graden Celsius is de exoplaneet KELT-9b warmer dan de meeste sterren. De dagzijde van de planeet is slechts 1.200 graden kouder dan het oppervlak van onze zon.

Wetenschappers hebben deze week een paper gepubliceerd in het wetenschappelijke vakblad Nature, waarin de ontdekking van KELT-9b wordt genoemd. Het gaat om een gasplaneet die 2,8 keer zwaarder is dan Jupiter, maar die tevens veel minder compact is. Dit heeft ermee te maken dat de exoplaneet is opgezwollen door de straling van de moederster. Hierdoor zet de atmosfeer uit als een ballon.

Hoe is KELT-9b ontdekt?

In 2014 gebruikten astronomen de KELT-North-telescoop van het Winer observatorium in Arizona. Ze zagen het licht van een ster iedere anderhalve dag ongeveer een half procent dimmen. Latere observaties bevestigden het bestaan van een zogenoemde Hete Jupiter, oftewel een Jupiterachtige planeet die dicht om zijn moederster draait. Er zijn inmiddels al veel Hete Jupiters bekend, hoewel het voor ons altijd exotische objecten blijven. In ons eigen zonnestelsel hebben we namelijk geen Hete Jupiter.

Eén kant van KELT-9b is altijd naar de moederster gericht. Dit betekent dat het op de ene kant van de planeet altijd dag is, terwijl er eeuwige duisternis is op de andere zijde. Astronomen noemen dit verschijnsel synchrone rotatie. We zien het ook in ons eigen zonnestelsel. Zo zien we vanaf de aarde altijd dezelfde kant van de maan. Dit betekent dat de omlooptijd van de maan om de aarde gelijk is aan de rotatieperiode van de maan om zijn eigen as. Dit geldt dus ook voor KELT-9b.

Toekomst van KELT-9b
KELT-9b doet slechts anderhalve dag over een rondje om zijn moederster. In vergelijking: de aarde draait in 365 dagen om de zon. Dit betekent dat de afstand tussen KELT-9b en de ster enorm klein is. Daarnaast is de ster KELT-9 twee keer zo groot en twee keer zo heet als onze zon. “KELT-9 straalt zoveel ultraviolette straling uit, dat de exoplaneet uiteindelijk volledig verdampt,” reageert professor Keivan Stassun van de Vanderbilt universiteit. “Als de gasplaneet een rotsachtige kern heeft, dan blijft er uiteindelijk een droge planeet over, zoals Mercurius.”

Komeetachtige staart
Er is ook een kans dat KELT-9 zijn gasplaneet verorbert. “KELT-9 zwelt de komende miljard jaar op en wordt een rode gasreus”, vervolgt Stassun. “Op lange termijn ziet het er voor KELT-9b niet goed uit.” De astronomen vermoeden dat KELT-9b misschien wel een komeetachtige staart heeft of krijgt, omdat de planeet – volgens modellen – veel gas verliest.

Geen teken van leven
Wetenschappers hoeven sowieso niet te zoeken naar sporen van leven op KELT-9b. Op de dagzijde van de planeet is het zo heet dat moleculen als water, koolstofdioxide en methaan zich daar niet kunnen vormen. Het is mogelijk dat deze moleculen zich wel kunnen vormen op de nachtzijde, maar in dat geval zijn ze er maar heel kort.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd