Nieuwe muggenval drijft malariamuggen tot wanhoop

De belangrijkste malariamug op een Keniaans eiland zag zijn populatie in 1,5 jaar tijd met maar liefst 70 procent afnemen. En dat allemaal door een nieuwe muggenval.

Het aantal mensen met een malaria-infectie nam in diezelfde periode met 30 procent af, zo schrijven onderzoekers in het blad The Lancet. Daarmee is het experiment op het Keniaanse eiland Rusinga (in het Victoriameer) een groot succes geworden.

Rusinga
Een internationaal team van onderzoekers – bestaande uit wetenschappers uit Nederland, Zwitserland en Kenia – reisde af naar Rusinga. Een eiland met bijna 25.000 inwoners. Ze installeerden er een groot aantal muggenvallen (met menselijke lichaamsgeur). Deze muggenvallen hebben elektriciteit nodig, iets wat op het eiland niet voorhanden is. Daarom werden op de daken van woningen zonnepanelen geïnstalleerd. Deze voorzagen niet alleen de geurvallen van elektriciteit, maar zorgden er tevens voor dat woningen verlicht konden worden en kleine elektrische apparaten (zoals mobiele telefoons) konden worden opgeladen. Ook kregen de bewoners van het eiland voorlichting over malaria. Alle inwoners van het eiland besloten aan het onderzoek deel te nemen.

De inzet van de muggenval op Rusinga.
De inzet van de muggenval op Rusinga.

Groot verschil
Na anderhalf jaar hebben onderzoekers de balans opgemaakt. En de geurvallen blijken – in combinatie met voorlichting, klamboes en medicijnen – een enorm verschil te maken. Niet alleen nam het aantal malaria-infecties op het eiland sterk af. Ook de populatie van de belangrijkste malariamug liep enorm terug.

Zika en knokkelkoorts

De geurval is niet alleen veelbelovend in de strijd tegen malaria, zo stellen de onderzoekers. Ze wijzen erop dat de mug die knokkelkoorts en zika overdraagt (Aedes aegypti) door dezelfde geurstoffen wordt aangetrokken als malariamuggen. Ook zika en knokkelkoorts kunnen dus mogelijk met de geurval worden bestreden.

Groot
Het is een belangrijke doorbraak, want malaria is nog altijd een groot probleem. Elke minuut sterft een kind door toedoen van de ziekte. Naar schatting kost de ziekte Afrika 12 miljard dollar per jaar aan gezondheidszorg en verloren (landbouw)productiviteit. “Het effect van de ziekte malaria op de landbouwproductie wordt enorm onderschat,” stelt onderzoeker Willem Takken, leider van het internationale onderzoeksteam dat de geurval op Rusinga introduceerde. “Ziekte leidt tot verzwakking en daarmee tot minder mogelijkheden om aan voedselproductie bij te dragen. Doordat kinderen met malaria naar het ziekenhuis moeten, kunnen hun ouders niet op het land werken en neemt de voedselproductie af. Als die ouders dan zelf ook 4 tot 5 keer per jaar malaria-infecties doormaken, zijn ze zelf ook zo’n 6 weken niet tot werken in staat. Er moeten arbeidskrachten worden ingehuurd of de oogst gaat verloren.” Naar schatting verliezen Afrikaanse huishoudens in gebieden waar malaria voorkomt, zo’n 10 procent van hun jaarlijkse inkomsten door de ziekte.

De Wereldgezondheidsorganisatie wil malaria in 2030 hebben uitgeroeid. Om dat doel te bereiken, wordt hard gewerkt aan vaccins tegen de parasiet en bestrijding van de malariamug. De geurval haakt op dat laatste in en heeft een aantal voordelen boven bijvoorbeeld pesticiden. Zo heeft de geurval niet de schadelijke neveneffecten die pesticiden wel hebben. De geurval kan de leefomstandigheden van mensen in afgelegen gebieden zonder elektriciteitsnet bovendien verder verbeteren doordat deze vergezeld gaat door een zonnepaneel dat de lokale bevolking van stroom voorziet.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd