Met de telescoop wordt onder meer gezocht naar zeer korte, maar krachtige laserpulsen, verstuurd door communicatieve aliens.
Op een observatorium in Californië hebben onderzoekers twee gloednieuwe telescopen met een bijzondere missie geïnstalleerd. De telescopen gaan op jacht naar zeer korte, krachtige signalen, afkomstig van (ons tot op heden onbekende) astrofysische fenomenen of…aliens.
PANOSETI
De telescopen maken deel uit van het PANOSETI-project, dat uiteindelijk uit zo’n tachtig(!) telescopen, zal worden opgebouwd. Samen zullen deze telescopen langdurig naar een groot deel van de nachthemel staren, in de hoop optische en infrarode signalen op te vangen. “In feite is het doel om uit te kijken naar heel korte, maar krachtige signalen van een geavanceerde beschaving,” vertelt onderzoeker Dan Werthimer, verbonden aan de University of California, Berkeley. “Omdat ze zo kort aanhouden en waarschijnlijk vrij zeldzaam zijn, zijn we voornemens om grote delen van de hemel gedurende een lange periode af te speuren.”
In tweetallen
Zoals gezegd wordt daarbij uiteindelijk gebruik gemaakt van 80 telescopen, die in paren aan het werk worden gezet. Het eerste paar is onlangs op het Lick Observatory geïnstalleerd. De keuze om de telescopen in tweetallen aan het werk te zetten, is goed te verklaren. Als een telescoop een kort signaal opvangt, kan het met de tweede telescoop geverifieerd worden.
Uniek
PANOSETI is een tamelijk uniek onderzoeksproject. Juist omdat het naar kortdurende signalen zoekt. Je moet dan denken aan signalen die korter dan een seconde aanhouden. “Dit zijn tijdschalen die aardbewoners nog niet zo goed bestudeerd hebben,” aldus Werthimer. We vroegen zijn collega Shelley Wright, waarom er eigenlijk nog niet eerder gezocht is naar zulke korte signalen. “Over het algemeen werd aangenomen dat het – afgaand op de grote omvang van de meeste astronomische objecten, niet heel interessant was om op heel korte tijdschalen te observeren. Daarom richten de meeste astronomische observaties zich ook op signalen die secondes, minuten of uren aanhouden.” Voor de zoektocht naar buitenaards leven kunnen juist de kortdurende signalen echter wel heel interessant blijken te zijn. “Pas in de laatste decennia heeft de mogelijkheid tot het creëren van korte, krachtige laserpulsen ons doen concluderen dat deze ons (en dus ook aliens) in staat stellen om zeer effectief, over interstellaire afstanden te communiceren. Door veel energie in een korte puls te stoppen, kan zo’n puls heel even feller zijn dan de nabijgelegen moederster.” En dus door andere beschavingen – zoals de onze – worden opgemerkt.
Andere ontdekkingen
In theorie dan. Want of PANSETI daadwerkelijk op aliens gaat stuiten die met lasers in de weer zijn, blijft natuurlijk afwachten. “De grote uitdaging als het gaat om de zoektocht naar buitenaards leven is dat we geen idee hebben wat voor soort signalen buitenaards leven kan verzenden,” benadrukt Wright. En misschien weten de aliens ons dan ook nog wel te verrassen. “PANOSETI is ontwikkeld om heldere, optische, kortdurende signalen te detecteren die tussen een nanoseconde en een seconde aanhouden. Misschien wel de meest opwindende mogelijkheid is dat we ontdekken dat aliens nieuwe en onverwachtse manieren hebben bedacht om zulke signalen te genereren.”
Maar ook als het niet lukt om aliens te detecteren, is de bouw van deze speciale telescopen niet tevergeefs geweest. Onderzoekers zijn er namelijk tamelijk van overtuigd dat ze met PANOSETI hoe dan ook op intrigerende verschijnselen in het heelal gaan stuiten. “Kortdurende gebeurtenissen, zoals supernova-explosies, samensmeltende neutronensterren en zwarte gaten, zijn momenteel heel populair binnen de astronomie.” En PANOSETI kan mogelijk een nieuw licht op deze gebeurtenissen werpen. “Aangezien PANOSETI opereert op een vrijwel nog niet onderzochte tijdschaal (van nanoseconden tot een seconde, red.) biedt deze ons wellicht de unieke mogelijkheid om deze energetische astrofysische gebeurtenissen op een andere manier te bekijken.” En wie weet wat er met PANOSETI nog meer wordt waargenomen. “Wat we eerder vaak hebben gezien, is dat de totaal onverwachtse ontdekkingen die gedaan worden nadat we nieuwe manieren hebben gevonden om het universum te bekijken, het meest opwindend zijn.”
