Mogelijk herbergt een stofschijf rond de ster Orion Source I een triljard (!) kilo zout.
Het onderzoeksteam – dat onder meer uit sterrenkundigen en chemici bestaat – deed de ontdekking met behulp van de ALMA-telescoop. Daarmee vonden ze een reeks chemische streepjescodes die duidden op keukenzout (ofwel NaCl, natriumchloride) en een aantal andere zoutverbindingen. De vondst is best bijzonder. Want hoewel er al wel eerder zout is aangetroffen rond stervende sterren, is dit voor het eerst dat er zout rond een jonge ster wordt ontdekt.
Orion Source I
De onderzoekers vonden de zouten in een planeetvormende schijf rond de ster Orion Source I. Dit is een jonge zware ster in het stervormingsgebied de Orionnevel. De ster bevindt zich op zo’n 1500 lichtjaar afstand van de aarde.
Vondst
Eén van de onderzoekers die meewerkte aan de studie is de Italiaanse wetenschapper Ciriaco Goddi, werkzaam bij de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij doet al sinds 2007 onderzoek naar de ster Orion Source I. Vorig jaar begon bij hem en zijn collega’s het vermoeden te dagen dat er misschien zouten in de stofschijf rond de ster aanwezig konden zijn. Zo zagen ze emissielijnen die volgens de database van zouten afkomstig waren. Echter konden ze het in eerste instantie niet geloven. Daarom besloten de onderzoekers om de scheikundige Brett McGuire om raad te vragen. “McGuire geloofde het eerst ook niet, maar er waren ongeveer zestig emissielijnen op precies de goede frequenties. Dat kon geen toeval zijn.”
Triljard
Na een wat grondigere bestudering kwamen de onderzoekers erachter dat het zout zich in een gebied op dertig tot zestig astronomische eenheden (de afstand van de aarde tot de zon) van de ster bevindt. En de hoeveelheden zout zijn immens. Zo zou er wel een triljard (een 1 met 21 nullen) kilo zout in de stofschijf verborgen kunnen liggen.
Theorie
Waar dit zout precies vandaan komt, is op dit moment nog onduidelijk. Wel is er een steekhoudende theorie. Zo denken de onderzoekers dat ze de nasleep zien van stofdeeltjes die uit elkaar worden geblazen in de stofschijf rond de ster. In 2011 ontdekte Goddi namelijk dat Orion Source I ongeveer 550 jaar geleden vanuit zijn kraamkamer is weggeschoten. Het zou dus kunnen dat de ster en zijn schijf toen met een andere ster in aanraking zijn gekomen. Voortvloeiende schokgolven zouden er toen voor hebben gezorgd dat de vaste zoutdeeltjes verdampten.
In een vervolgstudie willen de onderzoekers verder jagen naar zouten en metaalhoudende moleculen in het universum. Zo hopen ze onder andere te ontdekken of er meer stofschijven rond jonge zware sterren zouten herbergen, of dat het zout louter ontstaat na heftige gebeurtenissen zoals botsingen.
