Jonge vogels stellen uit alle liedjes die ze horen hun eigen ‘speellijst’ samen. Lawaai blijkt die keuze echter te beïnvloeden en zo hebben ook mensen waarschijnlijk invloed op de liedjes die jonge vogels leren.
Onderzoekers verzamelden een groep mussen en zetten de dieren in een geluidsdichte ruimte. Gedurende twaalf weken lieten de onderzoekers in die ruimte twee keer per dag zestien liedjes horen. Die liedjes werden gezongen door volwassen mussen. Acht van de zestien liedjes waren heel duidelijk. De andere acht waren wat lawaaierig, omdat ze van een afstandje van 25 meter werden afgespeeld en dan nogmaals werden opgenomen en voor de jongen ten gehore werden gebracht.
Duidelijke liedjes
De jonge vogels hoorden de liedjes en begonnen na enige tijd zelf ook te zingen. Opvallend genoeg zongen de mussen alleen de duidelijke liedjes na. “Het was niet zo verrassend dat die hun voorkeur hadden,” vindt onderzoeker Susan Peters. “Wat wel opvallend is, is hoe duidelijk de resultaten zijn. Alle vogels leerden de duidelijke liedjes en geen één leerde de aangetaste liedjes.”
Slim
En dat is heel slim van de vogels. Ze leren de duidelijkste liedjes en verwerpen de liedjes die niet zo geschikt zijn voor hun omgeving. Het onderzoek verklaart ook waarom de liedjes van vogels zo divers zijn. Dat is niet het resultaat van natuurlijke selectie, maar van culturele selectie. Want de liedjes worden aangeleerd en zijn niet aangeboren. “Dat is belangrijk, omdat culturele selectie veel sneller kan plaatsvinden dan natuurlijke selectie.”
Mensen
Vogels leren dus vooral duidelijke liedjes. Dat zou betekenen dat liedjes die verstoord worden door natuurlijke geluiden of lawaai van ons mensen niet worden doorgegeven. “Wie had gedacht dat het liedje van een mus beïnvloed zou worden door menselijke activiteiten?”
Uit eerdere onderzoeken is al gebleken dat vogels soms moeite hebben met het lawaai dat wij mensen produceren. Zo worden ze door dat lawaai gedwongen om hoger te gaan zingen, want anders komen ze niet boven de herrie uit. En koolmezen hebben door het lawaai zelfs meer moeite om een vrouwtje te scoren. Overigens hebben niet alleen vogels last van ons lawaai. Recent onderzoek wijst erop dat ook planten er niet zo blij van worden.
