Ons plekje in de Melkweg toch grootser dan gedacht

melkwegoudnieuw

Dat de aarde zich bevindt in een klein nietszeggend, los spoortje van de Melkweg dachten we verkeerd (afbeelding links). De Local Arm waar wij in ‘rondhangen’ blijkt een vertakking te zijn van de grote belangrijke arm ernaast, zo concluderen wetenschappers nu (afbeelding rechts).

“De Local Arm zou als opvallend kenmerk van de Melkweg moeten verschijnen,” zegt Alberto Sanna van Max-Planck Institute for Radio Astronomy. Het is helemaal geen los spoor in de spiraalstructuur van de Melkweg. Met behulp van de ontzettend scherpe radiotelescopen van de Very Long Baseline Array (VLBA) waarmee bovenstaande foto’s gemaakt zijn, konden wetenschappers met een vrij gemakkelijke methode berekenen hoe de spiraalstructuur er echt uitziet. De VLBA bestaat uit tien radiotelescopen verspreid over meer dan 8611 kilometer (acht daarvan op het vaste land van Amerika en twee bevinden zich op een eiland middenin zee) en is hiermee werelds grootste en scherpste telescoopserie.

Driehoeksmetingmethode
Dat zoiets als de spiraalstructuur van de Melkweg moeilijk meetbaar is, is vrij logisch. Wetenschappers waren het dan ook voor lange tijd oneens over de afstanden die tussen de armen, planeten en sterren zouden zitten. Onderzoekers probeerden of ze met de precisie van de VLBA de meest accuraat mogelijke metingen konden maken. Met de simpele methode van trigonometrie (driehoeksmeetkunde) konden onbetwistbare afstanden vastgesteld worden.

Trigonometrie bepaalt de afstand tot een ster of ander object door de kleine verandering van positie te meten gezien vanuit de tegenovergestelde ‘uiteinden’ van de aardbaan. Afbeelding: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF.
Trigonometrie bepaalt de afstand tot een ster of ander object door de kleine verandering van positie te meten gezien vanuit de tegenovergestelde ‘uiteinden’ van de aardbaan. Afbeelding: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF.

Hoe werkt het?
Door objecten te bekijken vanuit beide kanten van de aarde wanneer de aarde om de zon draait, kunnen astronomen het verschil berekenen van de locatie van een object zoals een ster in de lucht door het te vergelijken met de achtergrond en andere objecten. Dit effect noemen wetenschappers parallax. Dit effect ontstaat ook wanneer u uw vinger in de buurt van uw neus houdt, eerst met alleen uw linkeroog ernaar kijkt en vervolgens alleen met uw rechteroog. De precisie van de VLBA in combinatie met deze driehoeksmetingmethode, maakt het mogelijk rechtstreeks afstanden in de ruimte te bepalen.

De astronomen gebruikten de methode om te meten waar wij ons ten opzichte van de stervormingsgebieden in de Melkweg bevinden. Stervormingsgebieden stralen door water en methanol moleculen radiogolven uit. Deze radiogolven, masers genoemd zijn een soort vuurtorens voor radiotelescopen. Waar stervormingsgebieden precies in de Melkweg ‘zitten’ is door oudere VLBA-metingen al duidelijk. Met behulp van de driehoeksmetingmethode konden de astronomen die punten gebruiken als ‘objecten’ om onze exacte locatie weer te geven. Uiteindelijk bleek dat de Local Arm met ons zonnestelsel tussen twee grote armen van de Melkweg in zit: de Sagittarius Arm en de Perseus Arm. Onze Local Arm bleek niet langer een ‘spoortje’ te zijn tussen die twee belangrijke armen. “Het is een belangrijke structuur,” zegt Sanna. “Misschien is het een tak van de Perseus Arm, en mogelijk is het een onafhankelijk armdeel.”

Bronmateriaal

Astronomy Observatory.
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Robert Hurt, IPAC; Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd