Pas ontdekte ‘leegte in de ruimte’ duwt ons sterrenstelsel weg

Nieuw onderzoek toont aan dat er niet alleen aan de Melkweg getrokken wordt. Ons sterrenstelsel wordt ook geduwd.

Je bent je er waarschijnlijk niet zo van bewust, maar we zijn continu in beweging. Zo draait de aarde met een snelheid van zo’n 1600 kilometer per uur om haar as en met zo’n 100.000 kilometer per uur om de zon heen. Die zon draait weer met een snelheid van zo’n 850.000 kilometer per uur om het centrum van de Melkweg heen. Voel je jezelf al duizelig? Het wordt nog gekker. Want de Melkweg haast zich – samen met het Andromeda-stelsel – weer met een snelheid van zo’n 630 kilometer per seconde (2 miljoen kilometer per uur) door de ruimte.

Trekken
Grote vraag is natuurlijk waarom de Melkweg – en het Andromedastelsel – zich zo snel door de ruimte bewegen. In eerste instantie dachten onderzoekers dat de Great Attractor de boosdoener was. Dit is een gebied dat zo’n 150 miljoen lichtjaar van de Melkweg verwijderd is en zo’n zes clusters van sterrenstelsels bevat. En die clusters zouden met hun enorme zwaartekracht aan de Melkweg trekken. Niet veel later wezen onderzoekers nog een andere boosdoener aan: de Shapley Concentration. Het ligt zo’n 600 miljoen lichtjaar voorbij de Great Attractor en bestaat uit meer dan 24 clusters. Het moge duidelijk zijn: er zijn enorme structuren in de ruimte die aan ons sterrenstelsel trekken.

Duwen
Maar daarmee is het verhaal nog niet compleet, zo stellen onderzoekers nu in het blad Nature Astronomy. Want er wordt niet alleen aan de Melkweg getrokken. Ons sterrenstelsel wordt ook geduwd. En wel door een tot voor kort onbekend, groot, relatief leeg gebied. De onderzoekers hebben het de Dipole Repeller gedoopt.

Net zo belangrijk
De onderzoekers bestudeerden hoe sterrenstelsels zich door de ruimte bewogen. “We ontdekten dat onze Melkweg zich weg haast van een grote, nog niet eerder geïdentificeerde regio met een lage dichtheid,” vertelt onderzoeker Yehuda Hoffman. “Omdat het gebied afstoot in plaats van aantrekt, hebben we het de Dipole Repeller genoemd. We worden dus niet alleen aangetrokken door de bekende Shapley Concentration, maar ook weggeduwd door de nieuw ontdekte Dipole Repeller. Blijkbaar zijn dit geduw en getrek allebei net zo belangrijk voor onze locatie.”

De Shapley Concentration/Shapley Attractor trekt onder meer aan de Lokale Groep (waartoe ook de Melkweg behoort). De Dipole Repeller stoot de Lokale Groep af. Afbeelding: Yehuda Hoffman, Daniel Pomarede, R. Brent Tully, and Helene Courtois
Nature Astronomy 1, 0036 (2017).

Het is niet voor het eerst dat onderzoekers suggereren dat er een gebied met een lage dichtheid is die onze Melkweg wegduwt. Maar het bleek eerder lastig te zijn om de afwezigheid van sterrenstelsels in zo’n gebied aan te tonen. Dat is onderzoekers nu dus wel gelukt. De wetenschappers verwachten dat het in de toekomst met zeer gevoelige telescopen mogelijk moet zijn om de weinige sterrenstelsels die zich in de lege ruimte – die zij Dipole Repeller hebben genoemd – bevinden, waar te nemen. En daarmee zou het bestaan van deze afstotende leegte onomstotelijk bewezen zijn.

Bronmateriaal

"Both push and pull drive our Galaxy’s race through space" - Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd