Onze tanden zijn slechter dan die van onze voorouders

tanden poetsen

Nieuw onderzoek wijst erop dat onze voorouders een veel beter gebit hadden dan wij. Sterker nog: de diversiteit in mondbacteriën is zo sterk teruggelopen dat onze mond eigenlijk continu met ziektes te maken heeft.

Wetenschappers van de universiteit van Adelaide bestudeerden bacteriën op de tanden van mensen. Ze bestudeerden niet alleen mensen die vandaag de dag leven, maar ook mensen die in de prehistorie, de Bronstijd en de Middeleeuwen leefden. Ze verzamelden voor dat laatste onderzoek menselijke resten die tot wel 7500 jaar oud waren en bestudeerden het DNA dat in verkalkte bacteriën op de tanden van deze oude mensen was achtergebleven. “Dit is het eerste onderzoek naar hoe onze evolutie van de afgelopen 7500 jaar invloed heeft gehad op de bacteriën die we bij ons dragen,” stelt onderzoeker Alan Cooper.

Het gebit van een vrouw uit de IJzertijd. Het is duidelijk te zien dat deze vrouw tandsteen heeft. Foto: Alan Cooper.
Het gebit van een vrouw uit de IJzertijd. Het is duidelijk te zien dat deze vrouw tandsteen heeft. Foto: Alan Cooper.

Negatief
Het onderzoek laat zien dat de bacteriën in de mond enorm veranderden toen de mensen hun bestaan als jagers en verzamelaars achter zich lieten en zich op de landbouw stortten. En ook na de Industriële revolutie veranderden de bacteriën in de mond. En die veranderingen waren zeker niet positief. “Orale bacteriën in (de mond van, red.) moderne mensen zijn opvallend minder divers dan in historische populaties en we denken dat adat bijdraagt aan chronische orale en andere ziekten in het leven van mensen die na de Industriële revolutie zijn geboren.”

Tandsteen

Hoe konden de onderzoekers het DNA van orale bacteriën die duizenden jaren geleden leefden, achterhalen? Ze richtten zich daarvoor op tandsteen dat nog op tanden van oude mensen wordt aangetroffen. Dit zijn eigenlijk heel dicht op elkaar gepakte pakketjes bacteriën en restjes voedsel. Door het DNA van de bacteriën te bestuderen, kon vastgesteld worden om welke soorten het ging en dus hoe groot de diversiteit onder orale bacteriën was.

Minder diversiteit
“De samenstelling van bacteriën in de mond veranderde sterk met de introductie van de landbouw,” concludeert Cooper. “En zo’n 150 jaar geleden gebeurde dat opnieuw. Met de introductie van verwerkte suikers en meel in de Industriële revolutie zien we de diversiteit in orale bacteriën sterk afnemen, waardoor gaatjes veroorzakende bacteriën kunnen gaan domineren.” De conclusie van de onderzoekers liegt er niet om. “De moderne mond is eigenlijk altijd ziek.”

Het volledige onderzoek is terug te vinden in het blad Nature Genetics. De wetenschappers zijn van plan om hun studie voort te zetten. Zo willen ze in de toekomst graag de tanden van mensen uit nog meer tijdvakken en uit nog meer gebieden wereldwijd bestuderen. Ook zouden ze hun studie graag uitbreiden door mensachtigen – bijvoorbeeld de Neanderthaler – te bestuderen.

Bronmateriaal

"Ancient teeth bacteria record disease evolution" - Adelaide.edu.au
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door xx (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd