Ook bruine dwergen hebben wolkenbanden

Op een bruine dwerg kan het weer plotseling omslaan. Wetenschappers beweren dat er binnen een dag hete, dichte wolken kunnen ontstaan die bestaan uit ijzerdruppels en silicaten.

Onderzoeker Daniel Apai van de universiteit van Arizona en zijn collega’s hebben gegevens van NASA’s Spitzer-ruimtetelescoop gebruikt om een nieuw model te maken van de atmosfeer van een bruine dwerg. Het nieuwe model laat zien hoe wolken vormen en hoe deze wolken transformeren. Het paper is deze week te lezen in het wetenschappelijke vakblad Science.

“Dit is de eerste keer dat we wolkenbanden op bruine dwergen zien”, zegt Apai. Grote gasplaneten als Jupiter en Saturnus hebben ook wolkenbanden, maar deze objecten zijn toch wel weer kleiner dan een gemiddelde bruine dwerg. Een bruine dwerg is namelijk een zogenoemde mislukte ster. De gefaalde ster gloeit wel in infrarood licht, maar geeft weinig ‘normaal’ licht af. De grens ligt bij zo’n zeventig keer het gewicht van Jupiter. Is een object lichter, dan is er geen sprake van kernfusie en is het een bruine dwerg. Is het object zwaarder, dan is het een ster.

Ondanks dat bruine dwergen groter zijn, vormen en bewegen wolken op een soortgelijke manier als op de gasplaneten in ons zonnestelsel. “De atmosfeer van een bruine dwerg lijkt meer op die van Jupiter met wolkenbanden en zones en minder op de chaotische atmosfeer van onze zon”, zegt medeauteur Mark Marley van NASA’s Ames-onderzoekscentrum.

Nieuwe wolkenkaarten
Spitzer volgde een jaar lang zes bruine dwergen en zag deze objecten minstens 32 keer om hun as draaien. De ruimtetelescoop spotte lichte en donkere vlekken. Deze vlekken draaiden met de bruine dwergen mee. Onderzoeker Theodora Karalidi gebruikte een supercomputer en een algoritme om kaarten te maken van hoe de wolken over de bruine dwergen bewegen. “Wanneer twee heldere wolken synchroon roteren, dan is er iedere dag één piek te zien”, zegt Karalidi. “Bevinden zij zich op twee verschillende plekken, dan piekt de helderheid tweemaal per dag.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd